حمله 51 درصدی یا اتک اکثریت (Attack 51%) در بلاک چین

همانند تمام محصولات نرم‌افزاری، شبکه‌های بلاکچین نیز با وجود داشتن سطح امنیتی بالا و ساز و کار غیرمتمرکزی که دارند، ممکن است دچار حملات هکرها و مهاجمان ‌شوند. یکی از معروف‌ترین خطرات و حملات موجود در دنیای بلاکچین که امنیت این شبکه‌‌ها را تهدید می‌کند، حمله 51 درصد است که بهتر است درباره آن اطلاعات کافی داشته باشیم.

حمله 51% میتواند برای تمامی شبکه‌های بلاکچینی و غیرمتمرکز که دارای دفتر کل توزیع شده هستند، از جمله بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال، اتفاق بیافتد.

در این مقاله سعی داریم تا درباره حمله 51 درصد و احتمال بروز آن در ارزهای دیجیتال، اطلاعات کامل و جامعی را به شما بدهیم. پس اگر می‌خواهید درباره خطرات موجود در شبکه‌های بلاکچین ارزهای دیجیتال اطلاعات داشته باشید با ما تا انتهای این مقاله از سیتکس همراه باشید.

حمله 51 درصدی چیست؟

حمله 51 درصد که به حمله اکثریت نیز معروف است، همان‌طور که از اسمش پیداست، به نوعی از حملات بلاکچینی اشاره دارد که در آن گروهی از ماینرها (استخراج‌کنندگان)، بیش از 50% از هش ریت استخراج یا توان پردازشی شبکه را تحت کنترل خود در‌می‌آورند.

هش ریت (قدرت هش) بیت کوین چیست و چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

حمله 51 درصد بیشتر برای شبکه بلاکچین بیت کوین مطرح می‌شود که البته تا به حال این اتفاق نیافتاده و در حد یک فرضیه است!

با این کار افراد مهاجم قادر خواهند بود تا از تأیید شدن تراکنش‌های جدید شبکه جلوگیری کرده و پرداخت‌های میان تمام کاربران شبکه یا برخی از آنها را متوقف کنند.

همچنین این هکرها می‌توانند تراکنش‌هایی که در زمان در دست گرفتن شبکه توسط آنها کامل شده‌اند را بازگردانی کرده و با این کار کوین‌ها و توکن‌ها را دو بار خرج کنند (Double Spending Coins).

دو بار خرج کردن یا Double Spending یک خطای بلاکچینی است و زمانی اتفاق می‌افتد که فردی یک شبکه بلاکچین را تغییر داده و بلاک خاصی را وارد آن ‌کند تا بتواند یک ارز دیجیتال را دو بار دریافت کند.

با این وجود هکرهای حمله 51 درصد نمی‌توانند ارز دیجیتال جدید ایجاد کرده یا بلاک‌های قبلی زنجیره بلاکچین را تغییر دهند و تنها از زمانی که قدرت کنترل شبکه را بدست گرفته‌اند می‌توانند در شبکه تغییرات موردنظرشان را اعمال کنند.

حمله 51٪ چگونه صورت می‌گیرد؟

بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال فناوری‌هایی مبتنی بر بلاکچین و درواقع نوعی دفتر کل توزیع‌شده هستند. این فایل‌های دیجیتالی تمامی تراکنش‌هایی که در شبکه ارزهای دیجیتال صورت گرفته است را ثبت کرده و در دسترس تمامی کاربران آن شبکه و عموم جامعه قرار دارند تا بتوانند آنها را مرور کرده و همواره زیر‌ نظر داشته باشند.

در نتیجه این شفافیت و توزیع‌شده بودن اطلاعات، امکان بروز موارد نامطلوبی مانند دو بار خرج کردن یک توکن یا کوین در شبکه‌های بلاکچینی وجود نخواهد داشت.

برخی از انواع بلاکچین‌ها، که به شبکه‌های بلاکچین خصوصی (Private Blockchains) معروفند، دسترسی برخی از کاربران عمومی را به تمام داده‌های درون شبکه می‌بندند.

همانطور که از نام بلاکچین مشخص است این شبکه‌‌ها در واقع زنجیره‌ای از بلاک‌ها هستند که هرکدام شامل مجموعه تراکنش‌های کامل شده در مقاطع زمانی مشخص می‌باشند.

بلاک‌های جدید در شبکه بلاکچین بیت کوین، تقریباً هر 10 دقیقه یک‌بار ایجاد می‌شود و هر بلاکی که نهایی شده، یا اصطلاحاً استخراج شود، دیگر قابل تغییر نخواهد بود.

نکته: استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال یکی از اولین روش‌های کسب درآمد در دنیای این ارزها به حساب می‌آید و سالهاست که ماینرها در ازای تأمین امنیت شبکه و فراهم‌سازی امکان انجام تراکنش در شبکه‌های بلاکچینی، با ساخت هر بلاک پاداش دریافت می‌کنند.

این به این خاطر است که در این شبکه‌ها هر نسخه کلاهبرداری یا جعلی از دفتر توزیع‌شده توسط کاربران شبکه فوراً شناسایی شده و رد می‌شود‌. اما هکرها و مهاجمان سایبری با بدست آوردن اکثریت توان محاسباتی شبکه قادر هستند که اضافه شدن بلاک‌های جعلی را تأیید کرده و آن را در زنجیره اصلی بلاکچین ثبت کنند.

از لحاظ فنی زمانی که یک حمله 51% اتفاق می‌افتد، هکرها با در دست داشتن رأی اکثریت، امکان اضافه کردن بلاک جدید را به سایر کاربران شبکه نمی‌دهند و حق استخراج بلاک‌های جدید و دریافت پاداش استخراج را به انحصار خود درمی‌آورند!

چگونه می‌توان از وقوع حمله 51 درصدی جلوگیری کرد؟

برای این که از حمله‌ی احتمالی به یک شبکه بلاکچین (از نوع 51 رصد) جلوگیری کنیم، می‌توانیم در شبکه خود از الگوریتم اجماع اثبات سهام یا Proof of Stake استفاده کنیم که امنیت بالاتری نسبت به الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof of Work) دارد.

در اکثر موارد، مشوقان POS توسط کاربران مرفه انجام می‌شود که بعید به نظر می‌رسد اقدام به حمله 51% کنند. با این حال بلاکچین‌ها از این ساختار عبور کرده‌اند و جایگزین‌های غیرمتمرکزتری مانند DPoS (Delegated- Proof-of-Stake) را ترجیح می‌دهند.

البته برای جلوگیری از ضرر و زیان و از دست دادن ارزهای خود می‌توانید از پلتفرم‌‌ها و پروژه‌های بلاکچین معتبر استفاده کرده و کیف‌پول دیجیتال خود را نیز بیمه کنید.

حمله 51 درصدی در مکانیزم اثبات سهام (PoS)

مدت‌ها است که به طرفداران ارزهای دیجیتال هشدار داده می‌شود که حمله 51 درصد یکی از مشکلاتی است که در استفاده از PoS باید آن را در نظر گرفت، اما واقعیت این است که احتمال بروز این مشکل در شبکه‌های بلاکچینی که از مکانیزم اثبات سهام استفاده می‌کنند بسیار پایین است.

چرا که اولاً  اعمال یک حمله اکثریت و بدست آوردن 51% از ارزهای دیجیتال استیک شده در یک شبکه بسیار پرهزینه است؛ دوماً ماینرهایی که در یک حمله 51% اقدام به بازگردانی یک تراکنش و دوبار خرج کردن ارزها می‌کنند، تمام ارزهای دیجیتال استیک شده خود را از دست خواهند داد.

این موضوع مشوقی است تا استخراج کنندگان از روش‌های درست و عادلانه که به نفع شبکه و ارز دیجیتال است برای دریافت پاداش استخراج استفاده کنند.

بسیاری از تدابیر امنیتی که در الگوریتم اجماع اثبات سهام یا Proof of Stake وجود دارد و آنها را بسیار امن‌تر از روش‌های دیگر کرده است، تا به امروز در تبلیغات ذکر نشده و به گوش بسیاری از افراد نرسیده است تا هکرها و افراد سودجو نتوانند از آنها برای یافتن راهی برای کلاهبرداری‌های خود سؤاستفاده کنند.

مثال‌هایی از حمله 51 درصد در ارزهای دیجیتال

متأسفانه دو شبکه بلاکچین مبتنی بر اتریوم به نام کریپتون (Krypton) و شیفت (Shift) در ماه آگوست (مرداد) سال 2016 میلادی دچار حمله 51 درصد شدند.

در ماه مه (اردیبهشت) سال 2018 میلادی نیز شبکه بلاکچین بیت کوین طلایی (Bitcoin Gold)، که یک هارد فورک از بیت کوین بوده و در آن زمان در لیست بزرگترین ارزهای دیجیتال جهان رتبه بیست و ششم را داشت، دچار حمله اکثریت شد.

مهاجم یا مهاجمان مرموزی که این حمله را انجام دادند، بخش عمده قدرت هش شبکه بیت کوین گلد را بدست گرفتند تا جایی که با وجود شناسایی این حملات و تلاش بسیار زیاد شبکه بیت کوین گلد برای جلوگیری از اقدامات آنها، هکرها تا چندین روز به دوبار خرج کردن ارزهای داخل این شبکه ادامه دادند و در نهایت چیزی در حدود 18 میلیون دلار بیت کوین گلد (BTG) از این شبکه دزدیدند!

شبکه بیت کوین گلد در سال 2020 نیز بار دیگر مورد حمله هکرها قرار گرفت. اخیراً نیز در آگوست (شهریور) سال 2021 میلادی، شبکه بیت کوین SV (BSV) دچار حمله سایبری شد.

احتمال حمله 51 درصدی به بیت کوین چقدر است؟

شبکه بیت کوین یکی از محبوب‌ترین و شلوغ‌ترین بلاکچین‌های موجود در جهان است که از الگوریتم POW برای استخراج بلاک‌های جدید زنجیره خود استفاده می‌کند و به دلیل داشتن تعداد کاربران و استخراج‌کنندگان زیاد، امنیت بالایی نیز در مقابل حملات 51% درصد دارد.

هرچه تعداد ماینرهای یک شبکه بلاکچین بالاتر برود، قدرت هش شبکه نیز بالاتر رفته و کار برای هکرهایی که قصد دارند بیش از نیمی از توان پردازش شبکه و نودهای آن را به تصرف خود دربیاورند سخت‌تر می‌شود.

درواقع می‌توان گفت هیچ فرد یا گروهی در حال حاضر قدرت، زمان و هزینه نفوذ به شبکه بلاکچین عظیم بیت کوین را با استفاده از حمله 51% نداشته و برای این کار نیاز به داشتن سخت‌افزارهای کوانتومی بسیار پرهزینه و کمیاب خواهند داشت!

حمله 51٪ به سایر آلت‌کوین‌ها

حمله اکثریت یا 51% می‌تواند برای هر شبکه بلاکچینی رخ دهد و امنیت یک شبکه بلاکچین در برابر این حملات بستگی به تعداد کاربران فعال شبکه، الگوریتم‌های اجماع، قراردادهای هوشمند و نوع پیاده‌سازی و اجرای آن دارد.

همانطور که در این مقاله توضیح داده شد شبکه‌های بلاکچین ارز دیجیتال متعددی تا به امروز دچار این حملات شده‌اند و مقدار زیادی پول نیز توسط هکرهای 51% به سرقت رفته است.

با این حال حمله 51 درصد یکی از حملات نادر و دشوار بلاکچینی است و نباید خیلی باعث استرس یا نگرانی شوند و در تصمیم‌گیری‌های شما تأثیر منفی بگذارند.

امیدواریم که از این مقاله ما نیز استفاده کافی را برده باشید.