آموزش صفر تا صد تحلیل تکنیکال در بازار ارز دیجیتال

توانایی پیش‌بینی رفتار بازار در آینده توانایی و مهارتی است که فعالان تمام بازارهای مالی آرزوی داشتن آن را دارند؛ زیرا با دانستن رفتار آینده بازار می‌توان در دارایی‌ها، پروژه‌ها یا شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کرد که بیشترین سود را حاصل می‌کنند.

برای پیش‌بینی رفتار بازار، ابزارها و روش‌های متنوعی وجود دارد؛ تحلیل تکنیکال یا فنی یکی از معروف‌ترین این روش‌هاست که در میان فعالان بازار ارزهای دیجیتال محبوبیت بالایی دارد. در این مقاله از بلاگ پلتفرم مالی سیتکس قصد داریم با مفهوم این نوع تحلیل، تاریخچه مختصر و کاربرد آن آشنا شویم.

تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال که گاهی با نام نموداربندی نیز شناخته می‌شود، یک روش تحلیلی است که قصد دارد با بررسی رفتار قیمتی و داده‌های حجمی گذشته بازار، رفتار آن در آینده را پیش‌بینی کند. روش تکنیکال بیشتر در بورس و سایر امور مالی سنتی استفاده می‌شود اما توانسته به یکی از ابزارها و ارکان مهم ترید ارزهای دیجیتال تبدیل شود.

به بیان دیگر، تحلیل تکنیکال روشی است برای عیارسنجی سرمایه‌گذاری‌ها و شناسایی فرصت‌های ترید از طریق تحلیل روندهای آماری بدست آمده از مواردی مانند رفتار قیمت و حجم بازار.

برخلاف تحلیل فاندامنتال که عوامل مختلف موثر بر قیمت یک دارایی را بررسی می‌کند، تحلیل تکنیکال تنها روی رفتار قیمت یک دارایی در گذشته متمرکز است. به همین دلیل یکی از بهترین ابزارها برای بررسی نوسانات قیمتی و حجمی یک دارایی به‌شمار می‌رود و تریدرهای زیادی از آن برای شناسایی روندها و فرصت‌های تریدینگ مناسب استفاده می‌کنند.

تاریخچه مختصری از تحلیل تکنیکال

با اینکه در آمستردام قرن 17 و ژاپن قرن 18 شاهد شکل‌گیری اولیه تحلیل تکنیکال بودیم، بسیاری تحلیل تکنیکال مدرن را حاصل زحمات چارلز دو (Charles Dow) می‌دانند. به‌عنوان یک روزنامه‌نگار و موسس وال استریت ژورنال (The Wall Street Journal)، چارلز دو جزء اولین کسانی بود که متوجه شد بازارها و دارایی‌ها طبق روندهایی حرکت می‌کنند که قابل تقسیم‌بندی و بررسی هستند. کارهای او در ادامه منجر به شکل‌گیری تئوری دو (Dow Theory) شد که توسعه بیشتر تحلیل تکنیکال را به همراه داشت.

خرید و فروش انواع ارزهای دیجیتال

چارلز دو طی مقالات متعدد فرضیاتی را ارائه کرد که می‌توان آنها را به‌صورت کلی به دو مورد زیر تقسیم کرد:

1. بازارها با ارزش‌های نشان‌دهنده عوامل موثر بر قیمت یک دارایی هماهنگ هستند اما …
2. حتی تغییرات ناگهانی قیمت نیز از الگوها و روندهای مشخصی پیروی می‌کنند و تکرار می‌شوند.

اصول و فرضیات تحلیل تکنیکال

در بخش‌های قبلی فرضیات چارلز دو که منجر به ایجاد تحلیل تکنیکال شدند را معرفی کردیم، در ادامه به فرضیات تحلیل تکنیکال مدرن خواهیم پرداخت:

1. قیمت نشان‌دهنده تمام اطلاعات بازار است: تحلیلگران معتقدند همه‌ چیز از عوامل اصلی بازار تا روند روانشاختی بازار در قیمت‌ها قابل مشاهدهند. ‌اند. این مورد با فرضیه بازار کارا همخوانی دارد که دیدگاه مشابهی نسبت به قیمت‌ها دارد. تنها مورد باقی‌مانده، تحلیل حرکات قیمت‌هاست که تحلیلگران تکنیکال آن را به‌عنوان محصول عرضه و تقاضای یک دارایی در بازار می‌دانند.
2. قیمت‌ها طبق روندهای مشخصی حرکت می‌کنند: تحلیلگران تکنیکال اعتقاد دارند صرف نظر از بازه زمانی و حتی در حرکت‌های ناگهانی بازار نیز قیمت‌ها از روندهای مشخصی پیروی می‌کند. به بیان دیگر، احتمال پیروی حرکت قیمت از یک روند قدیمی بیشتر از تغییر ناگهانی است. بیشتر استراتژی‌های ترید تکنیکال بر پایه این فرض بنا شده‌اند.
3. تاریخ تکرار می‌شود: تحلیلگران تکنیکال معتقدند که تاریخ میل به تکرار خود دارد و طبیعت تکراری روند حرکتی قیمت‌ها نیز عموماً به فضای روانی بازار نسبت داده می‌شود که بر اساس احساساتی مانند ترس یا هیجان قابل پیش‌بینی است. با اینکه بسیاری از حالت‌های تحلیل تکنیکال بیش از 100 سال عمر دارند، همچنان بسیاری به کارآمدی آنها ایمان دارند و معتقدند نشان‌دهنده روندهای حرکتی قیمتی هستند که عموماً تکرار می‌شوند.

اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال

بررسی و آشنایی دقیق با اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در این مقاله نمی‌گنجد و به همین سبب در این مقاله به معرفی آنها بسنده می‌کنیم. به‌صورت کلی اندیکاتورها به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. روندنماها (Trends): برای شناسایی روندها به‌کار رفته و بر نمودار قیمت نمایش داده می‌شوند.
2. نوسانگرها (Oscillator): برای مشخص کردن یک محدوده قیمتی کاربرد داشته و عموماً زیر نمودار قابل مشاهده هستند.
3. حجمی (Volumes): برای بررسی حجم و ارزش معاملات به‌کار رفته و معمولاً در بخش پایینی نمودار قیمت قرار دارد.

پرکاربردترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال

در ادامه می‌توانید لیست برخی از پرکاربردترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در دنیای ارزهای دیجیتال را مشاهده کنید:

✅ قدرت نسبی یا استوکستینگ (RSI)

✅ مک دی (MACD)

✅ میانگین متحرک (Moving Average)

✅ باند بولینگر (Bollinger Bands)

✅ برد واقعی میانگین (ATR)

✅ واگرایی

معایب و محدودیت‌های تحلیل تکنیکال

بررسی معایب و محدودیت‌های تحلیل تکنیکال نیازمند بررسی دقیق این روش و سنجش آن در حالت‌ها و بازارهای مختلف است، اما به‌صورت کلی محدودیت‌ها و معایب تحلیل تکنیکال را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

1. یکی از مهمترین فرایض تحلیل تکنیکال، تکرارپذیری تاریخ است. اما به عقیده بسیاری از منتقدان، تحلیل تکنیکال تاریخ دقیق تکرار نمی‌شود و بر این اساس تحلیل روند قیمت در گذشته برای پیش‌بینی آن در آینده کار بیهوده‌ای است.
2. همان‌طور که دیدیم تحلیل تکنیکال تنها روندهای قیمتی و حجم بازار را مورد بررسی قرار می‌دهد و خبری از بررسی عمیق در مورد خود بازار و موارد فنی آن نیست.
3. برخی از منتقدان تحلیل تکنیکال معتقدند این روش در بلندمدت کارآمد نیست و نباید آن را در بازه‌های زمانی طولانی به‌کار برد.

مقایسه مزایا و معایب تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال (بنیادی)

قبل از پرداختن به نقاط قوت و ضعف این دو روش، بهتر است به‌صورت خلاصه با تعریف و فرضیات هر کدام آشنا شویم. وقتی صحبت از بررسی بازارهای مالی (اعم از سنتی و مدرن) می‌شود، تحلیل تکنیکال یا فنی و تحلیل فاندامنتال یا بنیادی از اصلی‌ترین روش‌ها و دو انتهای یک طیف به‌حساب می‌آیند.

تحلیل بنیادی روشی است برای سنجش اوراق بهادار یا دارایی‌ها از طریق اندازه‌گیری ارزش ذاتی آنها. در حالی که بر پایه فرض اصلی تحلیل فنی یا تکنیکال، تمام اطلاعات لازم در خود قیمت قابل مشاهده هستند و نیازی به بررسی سایر عوامل نیست. تحلیلگران تکنیکال اقدامی برای اندازه‌گیری ارزش ذاتی یک دارایی نمی‌کنند و در عوض سعی می‌کنند تا با استفاده از نمودارهای قیمتی اقدام به شناسایی الگوها و روندها کرده و رفتار قیمت یک دارایی را در آینده پیش‌بینی کنند.

✔ مزایای تحلیل تکنیکال

1. اگر تمام اطلاعات لازم در قیمت موجود باشد، پس قیمت و داده‌های حجمی تنها چیزی است که تریدر یا سرمایه‌گذار احتیاج دارد. این موضوع با کاهش میزان اطلاعات برای تحلیل، فرآیند تحلیل را ساده‌تر می‌کند.
2. انعطاف‌پذیری و سازگاری بالا در مورد بازار و بازه زمانی مد نظر: بر این اساس تریدر یا سرمایه‌گذار می‌تواند عناصر تحلیل تکنیکال را در بازارهای مختلف و بازه‌های زمانی دلخواه اعمال کند.
3. ابزارهای مختلف و متعددی برای به‌کارگیری تحلیل تکنیکال در بازارهای مختلف و بخش‌های مختلف هر بازار وجود دارد و کار تریدر یا سرمایه‌گذار را برای به‌کارگیری عناصر تحلیل تکنیکال ساده می‌کند.
4. فهم اصول پایه تحلیل تکنیکال کار سختی نیست و امکان استفاده از آنها در بازارهای مختلف، یادگیری تحلیل تکنیکال را ارزشمندتر می‌کند.

✖ معایب تحلیل تکنیکال

1. تحلیل تکنیکال به برداشت‌های بصری و احساسی تحلیلگر از بازار بستگی دارد و این موضوع احتمال وجود تحلیل‌های متفاوت و مخالف با یکدیگر را قوت می‌بخشد.
2. این تحلیل بر پایه تکرارپذیری گذشته و احساسات انسان‌ها بنا شده، اما این دو مورد محدودیت‌های خاص خود را داشته و مستعد اشتباه هستند.
3. برخی از روش‌های مدرن تحلیل تکنیکال از مفاهیم ریاضی و آماری پیچیده‌ای استفاده می‌کنند که کاربرد آنها را به ابرکامپیوترها و نرم‌افزارهای خاص محدود می‌کند.
4. دقت تحلیل تکنیکال وابستگی زیادی با دقت و صحت داده‌های ارائه‌شده دارد.

✔ مزایای تحلیل فاندامنتال

1. تحلیل فاندامنتال علاوه‌بر بررسی روند قبلی قیمت‌ها و حجم بازار، سایر اخبار و رویدادهای مربوط به ارزش یک دارایی یا شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهد.
2. با اینکه به‌صورت کلی تحلیل فاندامنتال گستره بزرگ‌تری از داده‌ها را پوشش می‌دهد، اما به‌کارگیری یکی از مهمترین اصول اقتصادی یعنی نسبت عرضه و تقاضا از مزایای مهم این روش به‌شمار می‌رود.
3. داده‌های مورد بررسی تحلیلگران فاندامنتال معمولاً مواردی هستند که در اختیار عموم قرار دارند و دسترسی به آنها ساده است.
4. تحلیل فاندامنتال برای پیش‌بینی قیمت و سرمایه‌گذاری در بلندمدت بسیار کاربردی است.

✖ معایب تحلیل فاندامنتال

1. از آنجایی که داده‌های مورد بررسی این روش در اختیار عموم قرار دارند، هرکس می‌تواند با استفاده از آنها اقدام به تحلیل کند؛ در نتیجه این روند کاهش مزیت تحلیل فاندامنتال را به دنبال دارد.
2. گسترده بودن اطلاعات لازم برای تحلیل فاندامنتال سبب پیچیدگی آن می‌شود و حذف هر کدام از متغیرها و عوامل موثر برای ساده‌سازی تحلیل، سبب تغییر نتایج تحلیل می‌شود.
3. تحلیل فاندامنتال نمی‌تواند نقطه دقیق ورود یا خروج را مشخص نماید.
4. اعمال تحلیل فاندامنتال در کوتاه‌مدت چندان کاربردی نیست.

چگونه تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال را یاد بگیریم؟

در این مقاله سعی کردیم تا در عین آشنایی با مفاهیم پایه و ابتدایی تحلیل تکنیکال، مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار دهیم. اما توضیح و یادگیری کامل تحلیل تکنیکال و نحوه کار با اندیکاتورهای مختلف آن نیازمند چندین مقاله متعدد و طولانی و شرکت در دوره‌های مربوطه است.

در ادامه به برخی از پرتکرارترین سوالات مربوط به تحلیل تکنیکال خواهیم پرداخت.

آیا سرمایه‌گذاری بر اساس تحلیل تکنیکال منطقی است؟

باتوجه به مزایا و معایب گفته‌شده، خوب یا بد بودن تحلیل تکنیکال تماماً بسته به توانایی‌ها، انتظارات و نحوه استفاده از آن دارد. لذا در صورت یادگیری و استفاده درست از تحلیل تکنیکال در زمان و بازار درست، تصمیم‌گیری بر اساس این روش می‌تواند بسیار سودمند باشد؛ از طرف دیگر، استفاده نادرست این روش در شرایط اشتباه نیز خطراتی را به‌دنبال دارد.

نحوه استفاده از تحلیل تکنیکال چگونه است؟

همان‌طور که دیدیم، تحلیل تکنیکال اندیکاتورهای مختلف کارکردهای متنوعی دارد و پس از یادگیری موارد کاربردی می‌توان با به‌کارگیری آنها به تحلیل بازار پرداخته و بر اساس نتایج تحلیل قدم برداشت.

برای آموزش تحلیل تکنیکال از کجا شروع کنیم؟

علاوه‌بر مقالات بلاگ پلتفرم مالی سیتکس، ثبت نام در دوره‌های آموزشی تحلیل تکنیکال بهترین راه برای یادگیری این تحلیل به‌حساب می‌آید؛ برای این منظور می‌توانید از دوره‌های آکادمی سیتکس استفاده کنید.

نویسنده: پریسا حبیبی