چگونگی عملکرد استیکینگ ارز دیجیتال (Crypto Staking)

استیکینگ ارز دیجیتال یا سهام‌گذاری یکی از روش‌های کسب درآمد در این بازار پرسود است که با پیشرفت سریع تکنولوژی در سال‌های اخیر تبدیل به یکی از جذاب‌ترین و آینده‌دارترین بازارهای سرمایه در سطح جهان شده است؛ تا جایی که افراد در هر سن و جایگاهی تمایل دارند تا وارد حوزه بلاکچین شده و در آن سرمایه‌گذاری کنند.

روند استیکینگ ارز دیجیتال یا استیک کردن ارزهای دیجیتال را می‌توان تا حدّ زیادی به فرآیند افتتاح یک حساب سپرده سرمایه‌گذاری بانکی مشابه دانست. در این روش سپرده‌گذار سرمایۀ خود را در ازای دریافت پاداش (سود) در یک بازۀ زمانی خاص در شبکه قفل می‌کند.

در دنیای ارزهای دیجیتال نیز چنین امکانی با استفاده از یک فرآیند تحت عنوان Staking ممکن شده است. در روش استیکینگ، ارزهای دیجیتالِ هولد شده، به جای خاک‌ خوردن در گوشۀ کیف‌ پول، امنیت شبکه را تأمین  و برای دارندگان خود درآمدزایی نیز می‌کنند.

در ادامه با جزئیات استیکینگ یا سهام‌گذاری، روش انجام آن و ارزهای دیجیتال مناسب برای استیک شدن آشنا می‌شویم.

استیکینگ ارز دیجیتال چیست؟

استیکینگ ارز دیجیتال یا Crypto Staking روندی است که در آن دارندگان ارزهای دیجیتال سرمایه خود را در ازای دریافت پاداش، برای مدتی مشخص در کیف پول مخصوصی قفل کرده و آن را برای استفاده در الگوریتم اثبات سهام در اختیار شبکه بلاکچینی قرار می‌دهند.

نحوه عملکرد فرآیند استیکینگ ارز دیجیتال به گونه‌ای است که شبکه بلاکچین ارزهای استیک شده را برای رسیدن به اجماع و تأمین امنیت شبکه مورد استفاده قرار می‌دهد.

در ادامه به چگونگی استیک‌کردن (Staking) انواع ارز دیجیتال و معرفی روش‌های مختلف استیکینگ می‌پردازیم.

سهام‌گذاری یا استیکینگ ارز دیجیتال (Staking) چگونه انجام می‌شود؟

آموختیم که Crypto Staking به معنای دریافت سود در ازای نگهداری یک ارز دیجیتال در مدتی مشخص است. در این قسمت پس از درک مفهوم کلی استیکینگ ارز دیجیتال، به آموزش روش استیکینگ ارز دیجیتال و  چگونگی عملکرد آن خواهیم پرداخت.

استیکینگ عموماً از دو روش «مستقیم» و «غیرمستقیم» انجام می‌گیرد.

• در روش مستقیم سهام‌دار برای استیک کردن ارزهای دیجیتال خود بایستی حداقل تعداد مشخصی از توکن را در کیف پول خود داشته باشد (برای مثال 32 اتریوم).
  همچنین نیاز به یک سیستم کامپیوتری مناسب دارد تا آن را برای تأمین امنیت بی‌وقفه در اختیار شبکه بلاکچین قرار‌دهد؛ که در صورت “down” شدن این سیستم وقف‌شده در شبکه، ممکن است بخشی از دارایی استیک‌شده به‌دلیل نامعتبر شدن تراکنش‌ها از دست رفته یا اصطلاحاً slash شوند.

«slashing به معنای سوختن توکن‌های استیک شده در شبکه است که در نتیجۀ بی‌اعتبار شناخته شدن یک تراکنش توسط اعتباردهندگان و PoS اتفاق می‌افتد.»

• اما در روش غیر مستقیم Crypto Staking سهام‌گذار به سیستم کامپیوتری ثابت نیاز نداشته و می‌تواند با هر مقدار توکن وارد شده و شروع به استیکینگ کند. در این روش دارایی‌های کاربران در یک “استخر استیک” جمع شده و فرآیند استیکینگ به‌صورت یک‌جا و اشتراکی مدیریت و اجرا می‌شود.

لازم است بدانید که استیک کنندگان در شبکه در قبال تأمین امنیت بلاکچین مسئولیت مهمی داشته و باید تمام تلاش خود را در این جهت بکنند.

روش‌های استیک کردن ارز دیجیتال

انواع استیکینگ و سیوینگ ارز دیجیتال شامل سه روش استیک سرد، منعطف و قفل‌شده است که در ادامه به توضیح مختصر هر کدام خواهیم پرداخت:

✅ استیکینگ قفل‌شده (Locked Staking)

استیکینگ ثابت یا قفل‌‌شده، نوعی از استیکینگ است که در آن دارایی سهام‌گذار در کیف پول صرافی (اکسچنج) نگهداری و هولد می‌شود. در این حالت به محض خارج کردن ارزها از کیف پول صرافی و یا تغییر حالت به redeem، روند استیکینگ و دریافت پاداش‌ استیک متوقف خواهد شد.

✅ استیکینگ سرد (Cold Staking)

در این روش از استیکینگ، که یکی از روش‌های استیکینگ ثابت است، ارزها بر روی کیف‌ پول سرد (سخت‌افزاری) ذخیره می‌شوند که به دلیل عدم اتصال به اینترنت و وب امنیت بالایی را برای استیک‌کننده فراهم می‌کنند. به همین دلیل این روش از استیکینگ مناسب افراد دارای سرمایه‌ زیاد است.

✅ استیکینگ منعطف (Flexible Staking)

این روش بسیار شبیه به روش ثابت است با این تفاوت که در روش منعطف، سهام‌گذار امکان ترید ارزهای استیک شدۀ موجود در کیف پولِ خود را دارد؛ و البته پاداش کم‌تری را از استیک ارزهای خود دریافت خواهد کرد.

بهترین روش استیکینگ برای هرفرد متفاوت است و نمی‌توان یک روش را به همه پیشنهاد کرد.

بسته به شرایط سهام‌گذار، مدت زمان استیکینگ، میزان سود و نوع کیف پول انتخابی او، هرکدام از روش‌های استیکینگ می‌توانند بهترین روش برای استیک ارز دیجیتال باشند.

بهترین ارزهای دیجیتال برای استیکینگ

از دید عموم، معروف‌ترین ارز دیجیتال برای استیکینگ اتریوم2 بوده و پرسودترین آنها کاردانو است؛ اما ارزهای دیجیتال زیادی برای استیکینگ وجود دارد.

لیست 10 ارز دیجیتال مناسب برای استیکینگ (در زمان نگارش این مقاله) را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

پاداش استیکینگ یا Staking Reward چطور محاسبه می‌شود؟

سود استیکینگ چقدر است؟ محاسبه سود و پاداش Crypto Staking یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که قبل از اقدام به استیکینگ در ذهن افراد نقش می‌بندد؛ چراکه هرکس تمایل دارد تا بتواند بیش‌ترین سود استیکینگ ارز دیجیتال را در کوتاه‌ترین زمان ممکن بدست آورد.

نحوه کسب سود از Staking به شکلی طراحی شده است که افراد با سهام‌گذاری بتوانند سود مشخصی را که معمولاً به‌طور سالیانه محاسبه می‌شود دریافت کنند؛ که این سود بسته به ارز انتخابی و قوانین اکسچنج‌های میزبان از سه الی 32 درصد متغیر است.

سود ماهانه استیکینگ نیز با تقسیم میزان درصد پاداش سالیانه بر تعداد ماه‌ها (12) بدست خواهد آمد. همچنین در استیکینگ، سهام‌گذارانی که دارای بیش‌ترین میزان توکن استیک‌شده در کیف پول خود هستند، اولویت بیشتری برای انتخاب شدن توسط شبکه و دریافت پاداش دارند.

توجه داشته باشید که بازه‌های زمانی استیک کردن ارز دیجیتال از چند روز تا چندماه متغیّر است و برای هر ارز دیجیتال با توجه به وضعیت بازار و نوسانات احتمالی آن ارز در این بازه، باید به درستی انتخاب شود.

نحوه دریافت پاداش استیک در استخر استیکینگ (Staking Pool) ارز دیجیتال به‌طور اشتراکی است و این تقسیم‌بندی نسبت به میزان توکن و بازه استیکینگ هر کاربر انجام می‌گیرد.

استخر استیکینگ یا Staking Pool چیست؟

آیا تا به حال درباره “استخرهای استیک ارز دیجیتال” چیزی شنیده‌اید؟

استخر استیکینگ (Staking Pool) ارز دیجیتال در واقع مجموعه‌ای از ارزهای استیک شده توسط کاربران مختلف شبکه است. استخرهای استیکینگ برای افرادی که سرمایه اولیه لازم برای استیک کردن را ندارند بسیار مناسب است و تقریباً شبیه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک هستند.

در شبکه بلاکچین همه ارزهای یک استخر استیکینگ نقش یک نود کامل تائیدکننده را ایفا می‌کنند. در واقع افراد با اضافه کردن توکن‌های خود به استخرهای استیکینگ، ترافیک و رقابت موجود در شبکه برای استیک و هزینه‌های آن را کاهش می‌دهند.

علاوه بر این که هرچه سرمایه بیش‌‌‌‌‌‌‌‌تری در یک استخر استیکینگ وجود داشته باشد، شانس انتخاب شدن آن توسط شبکه بلاکچین برای اضافه کردن بلوک جدید به زنجیره و دریافت پاداش نیز بیشتر خواهد شد. استفاده از استخرهای استیکینگ برای افراد دارای سرمایه کم بسیار مناسب‌تر از استیکینگ انفرادی و مستقیم است.

الگوریتم اثبات سهام (PoS) چیست؟

اثبات سهام (Proof Of Stake) با یه اختصار «PoS» نوعی الگوریتم اجماع در شبکه‌های مبتنی بر بلاکچین است که مکانیزم گواه اثبات سهام نیز نامیده می‌شود. شبکه‌ بلاکچین Peercoin برای اولین ‌بار در سال 2012 شروع به استفاده از “الگوریتم اثبات سهام” برای Crypto Staking کرد.

مکانیزم اثبات سهام، به انتخاب اعتباردهندگان شبکه بر اساس تعداد و قدمت موجودی ارز بومی شبکه در آنها می‌پردازد. هدف از این‌کار نیز کم‌کردن هزینه‌های محاسباتی در انجام مکانیسم اثبات کار (PoW) است.

PoS یکی از معروف‌ترین الگوریتم‌های اجماع در بلاکچین بوده، که بعد از الگوریتم مهم و بنیادی “اثبات کار” (Proof of Work) مهمترین الگوریتم در حوزه بلاکچین‌ها و حملات “سیبیل” است.

در ادامه مطلب درباره الگوریتم اثبات کار یا PoW نیز توضیحی کوتاه می‌دهیم.

مفهوم الگوی اثبات کار یا Proof of Work

الگوریتم اثباتِ کار یا PoW مهمترین مکانیزم اجماع موجود در شبکه‌های بلاکچین است که باید قبل از سایر الگوهای بلاکچینی درباره آن اطلاعات کسب کنیم.

وظیفه این اثباتِ “کریپتوگرافیک”، انتخاب گره‌ای است که بلاکِ بعدی را در زنجیره بلاکچین ایجاد و اضافه می‌کند. از PoW در ماینینگ و فرآیند استخراج استفاده می‌شود و هدف آن حفظ بقای شبکه و توالی صحیح و بی‌نقص زنجیره بلاکچین است.

در مکانیزم اثباتِ کار، پس از حل معمای هش توسط ماینرها، علاوه‌بر مجوز اضافه‌کردن بلاک جدید، پاداشی نیز از جنس ارز دیجیتال در ازای پردازش‌های صورت‌گرفته به آن گره داده می‌شود.

معمای هش، که به تابع هزینه پردازنده نیز معروف است، به شکلی طراحی شده است که محاسبات آن برای گره‌ها بسیار دشوار اما ممکن باشد؛ اما بررسی صحت و درستی آن توسط تائید کننده سریع و آسان باشد.

نویسنده : پریسا حبیبی