روانشناسی بازار معاملات ارز دیجیتال در فراز و نشیب قیمت‌ها
روانشناسی بازار به‌ویژه در دنیای رمزارزها نکته بسیار مهم و حائز اهمیتی است که به‌قدر کافی به آن توجه نمی‌شود. بیشتر تریدرها و سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال تصور می‌کنند برای موفقیت در این حوزه صرفا دانش معامله‌گری با چاشنی تحلیل تکنیکال کافیست؛ اما به‌واقع این‌طور نیست.
می‌دانیم که نوسانات بازار ارزهای دیجیتال به‌مراتب از بازارهای مالی سنتی بیشتر است. در یک بازار سنتی مانند سهام شاید دو برابر شدن قیمت یک سهم، سال‌ها زمان ببرد؛ اما در صنعت کریپتوکارنسی ممکن است تنها طی چند ساعت، شاهد رشد ۱۰ برابری قیمت یک ارز یا حتی کاهش ارزش چندین برابری آن باشیم. در‌چنین بازار پر‌التهاب و پر‌نوسانی قطعا سطح هیجان بسیار بالاست و احساسات نقش مهمی در معاملات آن دارند. بنابراین در این فضای پر‌ریسکی قطعا سطح هیجان معامله‌گران و سرمایه‌گذاران آن نیز فراز‌ونشیب‌های متعددی خواهد داشت. در بازار رمزارزها ممکن است با یک روند نزولی شدید یا حتی یک روند صعودی هیجان‌انگیز، تریدرها دچار احساسات آنی شده و معاملات هیجانی انجام دهند که سبب متضرر شدن آنها یا از دست رفتن بخشی از دارایی اصلی‌شان شود.
بهترین روش جهت کنترل این هیجانات و احساسات آنی آشنایی با مفاهیم روانشناسی بازار و شناخت راه‌های کنترل سطح احساسات هنگام افزایش یا کاهش قیمت‌هاست. در این مقاله سیتکس به بررسی این موارد پرداخته‌ایم؛ با ما همراه باشید.
فهرست عناوین
روانشناسی بازار در ارز دیجیتال چیست؟
علم روانشناسی به‌طور کلی روی رفتار افراد مطالعه دارد. روانشناسی بازار نیز وضعیت روانی و عاطفی تریدر را بررسی می‌کند که روی معاملات آنها در بازارهای مختلف از جمله ارزهای دیجیتال تاثیر مستقیم دارد. بررسی این رفتارها سبب می‌شود راهکارهایی برای کنترل احساسات به‌دست آید که تریدرها به‌واسطه آنها می‌توانند معاملات‌شان را از تصمیمات هیجانی در‌امان نگه دارند. به‌عبارتی دیگر، روانشناسی بازار احساسات و رفتارهایی را بررسی می‌کند که هنگام انجام معاملات بروز می‌دهند.
عموما احساسات ترس و طمع عمده‌ترین عواطف هنگام نوسانات بازارهای مالی هستند و سایر هیجانات تریدرها نیز به‌واسطه همین دو حس مهم و تاثیرگذار شکل می‌گیرد. بنابراین روانشناسی بازار به‌طور عمده روی این مفاهیم تمرکز می‌کند. تریدرهای ارز دیجیتال می‌توانند با استفاده از تحلیل تکنیکال و توجه به مفاهیم روانشناسی بازار ارز دیجیتال، تا حد قابل‌توجهی کیفیت معاملات خود را افزایش داده و سطح ریسک و ضرر سرمایه‌گذاری‌شان را کاهش دهند.
روانشناسی بازار در معاملات چه کاربردی دارد؟
قبل‌تر از تاثیر روانشناسی بازار در بازار پر‌نوسان ارزهای دیجیتال گفتیم. نوسانات این بازار تاثیر بسیار زیادی روی احساسات و عواطف تریدرها و سرمایه‌گذاران دارند. در بازار رمزارزها ممکن است تنها طی چند دقیقه تمام مناسبات تغییر کند و بازار با یک روند شدید نزولی یا صعودی مواجه شود.
طی این روندهای شدید و ناگهانی سطح هیجان تریدر به‌طور قابل‌توجهی افزایش پیدا کرده و هیجان و احساس بر منطق آنها غالب می‌‌گردد. در این شرایط تریدر بدون فکر و تحلیل درست، استراتژی خود را فراموش کرده و دست به انجام معاملات هیجانی می‌زند. نتیجه معاملات در این زمان عموما ضررهای هنگفت یا از دست دادن موقعیت‌های طلایی بازار است.
بنابراین تریدرهای بازار ارز دیجیتال باید به عواطف و روحیات انسانی‌شان توجه ویژه‌ای داشته باشند؛ زیرا این احساسات اجتناب‌ناپذیرند و همواره روی نحوه معاملات و سطح سود و ضرر آنها تاثیر گذارند. روانشناسی بازار ارز دیجیتال به‌طور مستقیم به بررسی این مسائل مهم می‌پردازد، پس قطعا اهمیت ویژه‌ای در شکل‌گیری روندهای مختلف بازار رمزارزها و میزان سود، ضرر و ریسک معاملات این صنعت دارد.
یک چرخه بازار شامل چه احساساتی می‌شود؟
در بررسی مفهوم روانشناسی بازار برخی احساسات بیشترین تاثیر را دارند و باید توجه بیشتری به آنها داشت. این پارامترها را می‌توان یک چرخه احساسی در بازارهای مالی دانست. این چرخه تقریبا میان همه تریدرها مشترک است و در دوره‌های فراز‌ونشیب بازار، اغلب افراد دچار آنها خواهند شد.
- ناباوری: همواره بعد از روند نزولی ادامه‌دار و شدید، تریدرها شروع رالی‌های صعودی را نادیده می‌گیرند و حس می‌کنند این روندها نمی‌توانند قدرت بگیرند. آنها به شروع رالی صعودی ناامید هستند.
- امید: بعد از این‌که قیمت‌ها تا‌حدودی از سطوح پایین عبور می‌کنند و روند رشد بازار آغاز می‌شود، گاهی تریدرها امید زیادی به‌دست می‌‌آورند و تصور می‌کنند روند صعودی ادامه‌دار است.
- خوش‌بینی: شروع رالی صعودی روی نمودارها در بیشتر مواقع سبب ایجاد حس خوش‌بینی به ادامه روند و ادامه‌دار بودن افزایش قیمت‌ها می‌شود.
- باور: معامله‌گران باور می‌کنند که روند صعودی ادامه خواهد داشت و با‌تصور افزایش قیمت‌ها وارد معاملات جدید می‌شوند.
- هیجان: آغاز روند صعودی و افزایش سود تریدرها، آنها را هیجان‌زده می‌کند و سبب می‌شود با صدای بلند درباره بازار و سود خود، در کانال‌های ارتباطی صحبت کنند.
- FOMO: افزایش قیمت‌ها سبب ایجاد فومو یا ترس از دست دادن می‌شود و تریدرها با سودای کسب سودهای کلان با حجم بالایی از دارایی وارد معاملات می‌شوند.
- عقب‌نشینی: برخی تریدرها با کسب سود نسبی پس از افزایش قیمت و با شروع یک اصلاح قیمت جزئی خیلی سریع اقدام به برداشت نقدینگی می‌کنند.
- اضطراب: ادامه روند نزولی عموما میان بخش بزرگی از تریدرها حس اضطراب ایجاد می‌کند و آنها را در رابطه با شروع مجدد روند صعودی نگران می‌کند.
- انکار: برخی تریدرها شرایط کنونی را نادیده گرفته یا انکار می‌کنند (در روند نزولی). آنها در این شرایط تبدیل به یک هولدر می‌شوند و تصور می‌کنند که روند به‌زودی معکوس خواهد شد و می‌توانند سود کلان کسب کنند.
- وحشت: با آغاز روند نزولی دچار ترس شدید می‌شوند و سریع شروع به فروش دارایی‌های خود برای کاهش میزان ضرر و برداشت سرمایه اصلی می‌کنند. آنها عموما برداشت سود و سرمایه می‌کنند تا در پایین‌ترین قیمت مجددا خرید کنند.
- کاپیتولاسیون: تصور می‌کنند هیچ‌چیز مانع ادامه روند نزولی نمی‌شود و حتی دارایی‌های HOLD شده خود را می‌فروشند.
- خشم: با آغاز روند صعودی و بازگشت قیمت‌ها، تریدرهایی که در روند صعودی نیز سود نکرده‌اند دچار خشم می‌شوند؛ آنها تحمل نبود سود یا حتی ضرر در روند صعودی را ندارند.
- دلسردی: تمام امیدها از دست رفته و معامله‌گران برای آن‌که در زمان مناسب از بازار خارج نشده‌اند، احساس حماقت می‌کنند (رکود احساسات).
۵ نکته مهم برای تریدرهای حرفه‌ای
- برای سرمایه‌گذاری خود بازده واقع‌بینانه مشخص کنید. هیچ‌گاه انتظار سود بیش از حد در مدت زمان کوتاه را نداشته باشید (هرچند در بازار کریپتوکارنسی این موضوع دور از دهن نیست). همواره درصد سود منطقی برای سرمایه‌گذاری خود در‌نظر داشته باشید و بازده مورد‌نظرتان را با شرایط بازار و نرخ یا حجم سرمایه‌گذاری‌تان بسنجید.
- ریسک معاملات خود را براساس حجم دارایی‌تان تنظیم کنید. به حجم سرمایه‌گذاری خود برای تعیین ریسک معاملاتتان توجه ویژه‌ای داشته باشید. اگر سرمایه کمی دارید، به‌هیچ عنوان معاملات با ریسک بالا انجام ندهید.
- اصل سرمایه خود را از سودی که به‌دست آورده‌اید تفکیک کنید. تفکیک سرمایه اصلی از سود معاملاتتان یک روش بسیار مهم برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری شما خواهد بود.
- یکی از مهم‌ترین روش‌ها که هیچ‌گاه نباید از آن چشم‌پوشی کنید، انجام معاملات با تجزیه‌وتحلیل دقیق است. ورود بدون تحلیل به معاملات درصد ریسک را تا حد بسیار زیادی افزایش می‌دهد. اما این به معنا نیست که اگر تحلیل داشته باشید، قطعا یک معامله سود ده در انتظارتان خواهد بود. ریسک معامله در هیچ‌یک از بازارهای مالی هیچ‌گاه به صفر نخواهد رسید و همواره ضرر محتمل است، اما قطعا تحلیل درست درصد آن را کاهش می‌دهد.
- یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش ریسک معاملات و همچنین افزایش سود سرمایه‌گذاری، استفاده از سود معاملات قبلی به‌عنوان سرمایه اصلی در معاملات بعدی است. به‌عبارت ساده‌تر سود معاملاتتان را مجددا سرمایه‌گذاری کنید.
چگونه احساسات خود را در معاملات کنترل کنیم؟
بارها اشاره کردیم که احساسات انسانی یکی از پارامترهای اساسی در بازارهای مالی‌اند که دوری از آنها دشوار و گاهی غیر‌ممکن است. احساسات می‌توانند سبک معاملات افراد را به‌طور کلی تغییر دهند و ممکن است تنها در عرض چند ثانیه یک سرمایه‌گذار وارد یک محدوده ضرر بسیار شدید کرده یا حتی یا یک موقعیت سود ده رویایی برای او ایجاد کنند.
حتی اگر احساسات‌تان در برهه‌ای سبب شود در محدوده سود کلان قرار گیرید، باز هم نباید استراتژی معاملاتی خود را فدای احساسات کنید. معاملات احساسی شاید در بازه‌های زمانی کوتاه مدت سود ده باشند، اما قطعا روند کلی سرمایه‌گذاری را نمی‌توان بر پایه احساسات و هیجانات آنی بنا کرد. برای آن‌که ریسک و درصد ضرر سرمایه‌گذاری خود را تا حد ممکن کاهش دهید، مسلما بهترین روش دوری از احساس و هیجان و پایبندی به استراتژی معاملاتی‌تان خواهد بود.
برای این‌که در مدار استراتژی خود باقی مانده و درگیر هیجانات لحظه‌ای نشوید، باید با مباحث روانشناسی بازار و احساسات غالب بر نحوه انجام معاملات آشنا باشید.
در مقاله … به‌طور دقیق به بررسی نحوه دوری از احساسات در معاملات ارز دیجیتال پرداخته‌ایم؛ مطالعه این مقاله می‌تواند شما را در بهبود شرایط معاملات رمزارزی‌تان کمک کند.
