بیت کوین چیست – پادشاه بازار کریپتو
قطعاً تا به حال نام بیت‌کوین را شنیده‌اید؛ اما ممکن است ندانید که “بیت‌کوین دقیقاً چیست و از کجا آمده است” و یا اصلا “هدف از به‌وجود آمدن بیت‌کوین چیست؟”.
بیت‌کوین نام اولین و معروف‌ترین ارز دیجیتال ارائه شده در سطح وب و دنیای cryptocurrency است که تاثیر زیادی نیز بر روی بازار ارزهای دیجیتال دارد. قیمت بیت‌کوین و نحوه کار و خرید و فروش با آن نیز معمولاً اصلی‌ترین سوال کاربران وب جهانی در این حوزه است.
در این مطلب از سیتکس قصد داریم تا به توضیح کامل و جامع بیت‌کوین به عنوان مهمترین ارز دیجیتال و پاسخگویی به مهمترین سؤالات بیت‌کوینی شما بپردازیم. پس لطفا تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
فهرست عناوین
بیت‌کوین چیست؟
بیت کوین (Bitcoin) یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز و بدون بانک مرکزی یا مدیریت واحد است. این ارز دیجیتال می‌تواند به طور مستقیم و بدون نیاز به واسطه، در شبکه نظیر به نظیر بیت‌کوین از کاربری به کاربر دیگر منتقل شود. در شبکه بیت‌کوین، تراکنش‌ها توسط Nodeهای شبکه و با استفاده از رمزنگاری تائید شده و در یک دفتر کل توزیع شده عمومی به نام بلاکچین ذخیره می‌شوند.
نماد بیت‌کوین BTC یا (₿) است و کلمه bitcoin برای اولین بار در سال 2008 و در یک وایت‌پیپرِ منتشر شده به‌کار برده شد. درواقع این کلمه ترکیبی از لغات “بیت” و “کوین” بوده و به معنی “سکه‌ای از جنس بیت” است.
تاریخچه و پیدایش بیت‌کوین
بیت‌کوین چطور ساخته شد؟ برای بررسی چگونگی پیدایش بیت‌کوین باید به اواخر سال 2008 و اوایل سال 2009 میلادی برگردیم.
در آگوست 2008 دامنه رسمی بیت‌کوین به آدرس bitcoin.org راه‌اندازی شد و حدود دو ماه بعد، یک ایمیل رمزنگاری شده از طرف فردی به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) برای عده زیادی از مردم جهان ارسال شد که حاوی لینک مقاله معرفی بیت‌کوین تحت عنوان “بیت‌کوین: سامانه پولی همتا به همتا” بود.
پس از آشنایی ابتدایی اذهان عمومی با مفهوم “بیت‌کوین” نوبت به ارائه آن رسید؛ در ابتدای سال 2009 و ماه ژانویه ساتوشی ناکاموتو بیت‌کوین را در قالب یک نرم‌افزار متن‌باز (Open Source) در اختیار همگان قرار داد.
در همان زمان اولین بلوک زنجیره بلاکچین بیت‌کوین، که معروف به «بلوک آفرینش» است، توسط ناکاموتو استخراج شد. پس از آن نیز اولین فردی که این بیت‌کوین را مبادله و دریافت کرد، طراح نخستین سامانه اثبات مفهوم (RpoW) به نام هال فینی بود.
هدف اصلی ایجاد بیت‌کوین
شاید تا‌به‌حال این سوال برایتان پیش آمده باشد که بیت‌کوین چرا به وجود آمده است؟ از مهمترین دلایل پیدایش بیت‌کوین می‌توان به غیرمتمرکز کردن نظام پولی جهان اشاره کرد.
مشاهده کردیم که پس از ایجاد ارز دیجیتال بیت‌کوین، رفته رفته استفاده از این ارزهای دیجیتالی برای تبادلات مالی و سرمایه‌گذاری مدرن رونق گرفت و روزانه بسیاری از مردم جهان در این بازار غیرمتمرکز در حال ترید و معامله هستند.
بیت‌کوین توانست تا واسطه‌های مالی موجود در بازار ارزهای مرسوم را حذف کرده و امکان خرید آزادانه و بدون مانع را برای همه مردم جهان ایجاد کند. Bitcoin راه را برای ارزهای دیجیتال و توکن‌های دیگر نیز باز کرده و امروزه تعداد نامحدودی کوین و توکن برای معامله در سطح جهان وجود دارد.
ویژگیهای اصلی بیت‌کوین چیست؟
ویژگیهای ذاتی بیت‌کوین، آن را از مابقی ارزهای مرسوم در دنیا متمایز میکند. این ارز دیجیتال قدرتمند با قابلیت‌های خود توانسته است تا عرصه سرمایه‌گذاری را متحول کرده و در قرن 21 به کمک اقتصاد جهانی بیاید.
از دلایل ارزشمند شدن بیت‌کوین در میان ارزهای دیجیتال، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1.بیت‌کوین ارز دیجیتالی غیرمتمرکز است؛ به این معنی که هیچ قدرت مرکزی‌ای آن را کنترل نکرده و درواقع نرم‌افزاری جهانی است که کاملاً مستقل و بدون واسطه عمل میکند. همچنین هیچ دولت یا سازمانی نمی‌تواند بر معاملات و تراکنش‌های شبکه بیت‌کوین تأثیر گذاشته یا آن را تحریم کند.
2. تهیه بیت‌کوین و تبادل این ارز دیجیتال نیاز به مراحل اداری یا بانکی ندارد و بسیار ساده است. همچنین در همه دنیا یک روند مشخص برای وارد شدن به شبکه بیت‌کوین وجود دارد و قوانین محلی در آن دخیل نیستند.
3. بیت کوین شفاف عمل میکند! تمامی تبادلات انجام شده مرتبط با بیت‌کوین در دفتر کل توزیع شده آن به نام شبکه بلاکچین بیت‌کوین ذخیره شده و موجودی آدرس‌های مختلف برای همگان قابل مشاهده است.
4. در عین شفافیت بالای شبکه بیت کوین، حریم خصوصی در آن به خوبی رعایت شده و هویت افراد فعال در شبکه برای هیچ‌کس قابل مشاهده نیست.
5. هزینه کارمزد تبادل بیت‌کوین در شبکه، به مراتب پایین‌تر از هزینه انتقال پول در سطح بین‌المللی توسط بانک‌ها است.
6. عملیات انتقال پول به واسطه معامله بیت‌کوین، بسیار سریع‌تر از ارسال پول توسط بانک‌ها و صرافی‌ها است.
7. همه تراکنش‌ها در شبکه بلاکچین برای همیشه ثبت شده و به این ترتیب معاملات ارز دیجیتال و به‌خصوص بیت‌کوین، پایدار و غیر قابل بازگشت هستند؛ بدین معنی که فرد فرستنده نمی‌تواند یک تراکنش را بازگردانی کند و تنها دریافت‌کننده است که می‌تواند آن ارز را دوباره به فرستنده بازگرداند.
خرید و فروش انواع ارز دیجیتال
بیت‌کوین چگونه تولید می‌شود؟
شاید برایتان جالب باشد که بدانید بیت‌کوین چطور ساخته می‌شود. بیت‌کوین در واقع پاداشی است که به کاربران در ازای انجام یک فرآیند به نام ماینینگ (Mining) داده می‌شود. پس از اینکه بیت‌کوین‌ها را از طریق ماین‌کردن بدست آوردید، می‌توانید آنها را با کالا، خدمات یا ارزهای دیجیتال دیگر معامله کنید. به غیر از استخراج، روش دیگر بدست آوردن بیت‌کوین خریدن آن است که اصطلاحاً ترید بیت‌کوین نام دارد.
تفاوت بیت‌کوین و آلت‌کوین‌ها
یکی از ابتدایی‌ترین و البته مهمترین مفاهیمی که باید در ارزهای دیجیتال بدانیم تفاوت بیت‌کوین با آلت‌کوین (Alt Coin) است.
آلت‌کوین چیست؟
آلت‌کوین اصطلاحی در دنیای ارزهای دیجیتال است که به تمامی ارزهای دیجیتال به جز بیت‌کوین اشاره دارد. عموماً آلت‌کوین‌ها اهداف مشابهی را دنبال کرده ولی در نحوه استخراج و ایجاد و تراکنش‌هایشان متفاوت هستند.
تفاوت‌های اصلی بیت‌کوین و آلت‌کوین‌ها
می‌دانیم که بیت‌کوین اولین ارز دیجیتال جهان بوده و قابل مقایسه با هیچ ارز دیجیتال دیگری نیست. به همین علت هم تمام ارزهای دیجیتال دیگر در دسته Alt coinها قرار گرفته و بیت‌کوین به تنهایی یک نوع جداست.
در این قسمت برخی از مهمترین تفاوت‌های بین آلت‌کوین‌ها و بیت‌کوین را برایتان آورده ایم:
✔ ذخیره‌سازی بیت‌کوین‌ها و آلت‌کوین‌ها هردو در کیف پول یا wallet انجام می‌شود؛ با این تفاوت که برخی از آلت‌کوین‌ها فقط یک یا چند ولت خاص را پشتیبانی کرده و برای ذخیره کردن این ارزهای دیجیتال باید یکی از این کیف پول‌ها (نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری) را انتخاب و تهیه کنید.
✔ از لحاظ روش توزیع ارزهای دیجیتال، بیت‌کوین کاملاً عمومی بوده اما آلت‌کوین‌هایی وجود دارند که ممکن است مختص به افراد خاصی باشند.
برای مثال ارزهای دیجیتال اختصاصی یک کشور یا یک سازمان خاص از این نوع آلت‌کوین‌ها هستند.
✔ برخی از آلت‌کوین‌ها (مانند مونرو) حریم خصوصی را بیش از بیت‌کوین جدی گرفته و تراکنش‌های افراد داخل شبکه را برای عموم نمایش نمی‌دهند.
✔ برخلاف بیت‌کوین، آلت‌کوین‌ها می‌توانند انواع مختلفی داشته و اهداف متفاوتی را دنبال کنند.
برای مثال استیبل کوین‌ها، توکن‌های دیجیتالی و یا گس‌کوین‌ها نمونه‌هایی از انواع مختلف آلت‌کوین‌های موجود در بازار ارزهای دیجیتال هستند.
✔ استخراج بیت‌کوین به دلیل رقابت بالا سخت‌تر از اکثر آلت‌کوین‌ها است. با این وجود معمولاً خرید و فروش آلت‌کوین‌ها بسیار کم‌خرج‌تر از استخراج آنها است. در حال حاظر برای استخراج بیت‌کوین باید دستگاه‌ها و ماینرهای قدرتمندتری نسبت به آلت‌کوین‌ها داشته باشید.
✔ برخی از آلت‌کوین‌ها صرفاً جهت کلاهبرداری ایجاد شده و پس از مدتی و به طور ناگهانی از شبکه خارج شده و غیرفعال می‌شوند؛ در صورتی که بیت‌کوین با 12 سال سابقه درخشان خود، معتبرترین ارز دیجیتال جهان است.
✔ با توجه به روند تغییر قیمت ارزهای دیجیتال و بازه‌های زمانی این تغییرات، بهتر است از بیت‌کوین برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و از آلت‌کوین‌ها برای تریدهای کوتاه‌مدت استفاده کرد.
عوامل تاثیر‌گذار در قیمت بیت‌کوین
قیمت بیت‌کوین چگونه تعیین می‌شود؟ عوامل موثر در قیمت بیت‌کوین بسیار زیادند. برخی از این عوامل ریشه در اقتصاد یا تحولات اجتماعی دارد و برخی دیگر نیز تاثیر گرفته از رفتار کاربران و فعالان بازار ارزهای دیجیتال است.
مهمترین عواملی که بر قیمت بیت‌کوین تاثیر می‌گذارند، عبارتند از:
- سیستم عرضه و تقاضا
- فرآیند هاوینگ بیت‌کوین
- استخراج دشوار و بلاکچین‌های پیچیده
- فعالیت‌های رسانه‌ای و اجتماعی
- محدودیت‌های قانونی
- آگاهی و پذیرش عمومی
- کاربردی بودن ارزهای دیجیتال در دنیای واقعی
- فورک‌های متعدد
- نهنگ‌ها و نوسانات بازار
- حجم معاملات شبکه
بازار ارزهای دیجیتال همواره در حال تغییر است و این موضوع، کار را برای تازه‌واردان این بازار سخت میکند. در حال حاضر اما، به‌نظر می‌رسد آخر ماه بهترین زمان خرید بیت کوین باشد؛ به‌صورت کلی، طی ده روز اول ماه شاهد افزایش قیمت و به‌دنبال این افزایش قیمت، عموماً شاهد شکست قیمت در نیمه دوم ماه هستیم. بسیاری، این شکست را به موج فروش ناشی از افزایش قیمت ابتدای ماه مربوط می‌دانند.
روش کار شبکه بیت‌کوین
در شبکه بیت‌کوین از طریق سه فاکتور کلیدی ورودی، خروجی و مبلغ می‌توان تبادلات را انجام داد. در این شبکه “ورودی” آدرس ارسال کننده ارز، “خروجی” آدرس دریافت کننده ارز و “مبلغ” میزان ارزهای ارسالی را مشخص میکند.
همچنین می‌توان با آدرس‌های ورودی و خروجی متعدد به‌‍‌‌‌طور همزمان به ارسال و دریافت ارزها در شبکه بلاکچین بیت‌کوین پرداخت. درباره جزئیات بیشتر شبکه بیت‌کوین در مقالات دیگر سیتکس توضیح داده‌ایم.
امنیت در شبکه بیت‌کوین
می‌توان گفت امنیت شبکه بیت‌کوین تماماً به مسئولیت‌پذیری کاربران فعال در آن بستگی دارد. اگر فردی منظم هستید و حفاظت از اطلاعات خود را امری مهم می‌دانید، شبکه بیت‌کوین برای شما یکی از امن‌ترین بسترهای سرمایه‌گذاری و معامله است؛ اما اگر نمی‌توانید از کلیدهای خصوصی و عمومی خود حفاظت کرده و آنها را از دسترس دیگران دور نگه دارید، ممکن است یک شبه تمام دارایی خود را در این شبکه از دست بدهید!
چه تعداد بیت‌کوین در جهان وجود دارد؟
حداکثر تعداد بیت‌کوین‌هایی که می‌توانند استخراج شوند حدود 21 میلیون واحد است؛ با این حال همواره تعداد بسیار زیادی از بیت‌کوین‌های استخراج شده گم شده یا در اصطلاح می‌سوزند.
برای مثال تا سال 2019 حدود 1.5 میلیون بیت‌کوین شناسایی شدند که از سال 2010 به بعد در یک آدرس عمومی ثابت مانده و به احتمال زیاد از شبکه خارج شده‌اند.
این ارزهای سوخته معمولاً نتیجه فراموش کردن یا گم کردن آدرس‌های خصوصی و عمومی کیف پول یا فوت شدن صاحبان آنها (درصورتی که این بیت‌ها را در لیست دارایی‌های خود اضافه نکرده باشند) هستند.
پشتوانه بیت‌کوین
پشتوانه در دنیای معاملات ارزی به معنی کالای قابل معاوضه با یک ارز است. برخلاف ارزهای رایج جهان که پشتوانه فیزیکی و قابل لمس مانند طلا و نقره دارند یا ارزهای فیات که پشتوانه‌ای معادل با دیگر ارزهای رایج دارند؛ بیت‌کوین پشتوانه‌ای از جنس فرمول‌های ریاضی و معادلات دارد. این فرمول‌ها در نرم‌افزار متن‌باز بیت‌کوین موجود و برای همگان قابل مشاهده و اثبات است.
سوالات متداول درباره بیت‌کوین
آیا امکان نابود شدن بیت کوین وجود دارد؟
خیر. ممکن است در برهه‌های زمانی کوتاه برخی عوامل سیاسی باعث کم شدن شدت استفاده از این ارزهای دیجیتال شود؛ اما تا زمانی که تعدادی کامپیوتر در یک شبکه به‌عنوان میزبان نرم‌افزار بیت‌کوین حضور دارند، این ارز دیجیتال به حیات خود ادامه خواهد داد.
آیا سرمایه‌گذاری در بیت کوین هوشمندانه است؟
با توجه به حرکت جهان به سمت دیجیتال و هوشمند شدن و اهمیت هرچه بیشتر امنیت و حریم خصوصی در معاملات مالی، عاقلانه است تا خود را با فناوری‌های مدرن سازگارتر کرده و با جریان رشد و ترقی همسو شویم.
پشتوانه بیت کوین چیست؟
پشتوانه بیت‌کوین به جای طلا و نقره، فرمول‌های ریاضی نرم افزار آن است که برای همگان قابل مشاهده و اثبات است.
آیا بیت کوین قانونی است؟
به علت ماهیت غیرمتمرکز بودن بیت‌کوین و عدم وابستگی آن به فرد یا سازمانی خاص، هیچ قانون کشوری، منطقه‌ای یا جهانی نمی‌تواند استفاده از آن را ممنوع کند. اخیراً نیز السالوادور بیت‌کوین را به عنوان پول رایج کشور خود قبول کرد و اولین کشور بیت‌کوینی جهان شد.
