حباب بیت کوین چیست؟ مفهوم حباب قیمت در ارز دیجیتال

حباب قیمتی یکی از مفاهیم پرکاربرد در اقتصاد و بازارهای مالی، از جمله بیت کوین و ارزهای دیجیتال، است که امروزه در تحلیل‌ها و اخبار حوزه سرمایه‌گذاری نام آن را به کررات می‌شنویم. این اصطلاح به افزایش قیمت کاذب یک دارایی خاص، مانند ارزهای دیجیتال یا مسکن، اشاره دارد که در اثر شرایط مختلفی ایجاد می‌شود.

از بین رفتن، یا اصطلاحاً ترکیدن حباب قیمت، باعث تنظیم و تعدیل بازارهای سرمایه و قیمت‌ها شده و ممکن است باعث متضرر شدن سرمایه‌گذاران و معامله‌گران زیادی در این بازارها شود.

به همین دلیل نیز شناختن حباب قیمت بیت کوین و اقداماتی که باید پس از ترکیدن این حباب انجام دهیم، بسیار مهم است.

در این مقاله از اکسچنج سیتکس به معرفی و بررسی حباب بیت کوین و نحوه شناسایی حباب قیمت در بازار رمز ارزها می‌پردازیم.

علاوه بر این با هم می‌بینیم که آیا واقعاً بیت کوین یک حباب است یا یک دارایی ارزشمند!

حباب بیت کوین چیست؟

وجود حباب اقتصادی، اشاره به وضعیتی دارد که در آن قیمت دارایی‌ها (در اینجا ارزهای دیجیتال و بیت کوین) بسیار بالاتر از آن چیزی است که توجیه منطقی داشته یا عوامل فاندامنتال زیربنایی آنها را تأیید کنند.

گاهی اوقات حباب‌های بازار به دلیل پیش‌بینی‌های دور از ذهن و بیش از حد خوش‌بینانه در مورد آینده بازار ایجاد می‌شوند.

همچنین می‌توان آنها را به عنوان قیمت‌هایی توصیف کرد که به شدت از ارزش ذاتی دارایی بالاتر می‌رود.

گاهی اوقات از این حباب‌های اقتصادی (economic bubble) با عنوان حباب‌های فرضی (speculative bubbles)، حباب‌های مالی (financial bubbles) یا شیدایی فرضی (speculative mania) نیز یاد می‌شود.

در مراحل اولیه ایجاد حباب، بسیاری از سرمایه‌گذاران متوجه وجود حباب در بازار موردنظر خود نمی‌شوند. افراد تنها متوجه می‌شوند که قیمت‌ها در حال افزایش است و اغلب فکر می‌کنند که این امر فرصتی عالی برای کسب سود است. بنابراین، اغلب این حباب‌ها را می‌توان با بررسی روند قیمت و نوسانات گذشته بازار شناسایی کرد. به این ترتیب در روند بازار مشاهده می‌کنیم که پس از تشکیل حباب قیمت و بزرگ شدن آن، این حباب در نهایت ترکیده و قیمت‌ها سقوط کرده است.

حباب‌های قیمت بیت کوین

در تاریخچه ارزهای دیجیتال و بیت کوین ، وجود حباب‌های احتمالی مختلفی در سال‌های 2011، 2013، 2017 و 2021 درنظر گرفته شده ‌است که در ادامه درباره هرکدام توضیحی کوتاه می‌دهیم.

حباب قیمت BTC در سال 2011

در فوریه سال 2011 میلادی، قیمت هر سکه بیت کوین تا 1 دلار آمریکا افزایش یافت و سپس در آوریل همان سال به 0.67 دلار کاهش یافت. در چندین پست از وب‌سایت خبری Slashdot به این حباب قیمت بیت کوین پرداخته شد.

در ژوئن 2011، قیمت بیت کوین مجدداً افزایش یافته و به 29.58 دلار رسید. این حباب قیمت پس از توجه یک مقاله مرتبط با بازار جاده ابریشم «دارک وب» از وبلاگ معروف Gawker به بیت کوین به وجود آمد. سپس قیمت بیت کوین در نوامبر  2011 بار دیگر کاهش یافته و ارزش آن به 2.14 دلار رسید.

حباب بیت کوین در سال 2013 تا 2015

در نوامبر 2013 قیمت بیت کوین تا 1127.45 دلار افزایش یافته و سپس به تدریج کاهش پیدا کرد تا اینکه در ژانویه 2015 به قیمت 172.15 دلار رسید.

حباب قیمت بیت کوین در سال 2017 تا 2018

بزرگترین ریزش بیت کوین در سال 2018 اتفاق افتاد که طی آن تمام بازار ارز دیجیتال نیز کاهش قیمت پیدا کرد. پس از حباب قیمت بیت کوین در سال 2017 قیمت آن در یک ماهه اول این سال تا 65% و تا اواخر سال حدود 80% کاهش پیدا کرد.

مجلات بسیاری در این برهه زمانی بیت کوین را یک کلاهبرداری یا حباب بزرگ ترکیدنی خواندند و افراد زیادی نیز اعتماد خود را نسبت به ارزهای دیجیتال از دست دادند.

اما همه می‌دانیم که این اتفاق نیافتاده و علی‌رغم نوسانات بالای این بازار، تا امروز ارزش بیت کوین و آلت کوین‌ها بسیار بالاتر نیز رفته است.

حباب قیمت بیت کوین در سال 2020 تا 2022

در ماه سوم 2020، قیمت بیت کوین طی 4 روز تا 30 درصد کاهش پیدا کرد و به 6206 دلار رسید. اما تا اکتبر 2020 بیت کوین توانست ارزش کوین‌های خود را تا 13200 دلار افزایش دهد.

تا ابتدای سال 2021 نیز روند قیمت بیت کوین صعودی شده و ارزشی در حدود 34792.47 دلار پیدا کرد و در ادامه در عرض یک روز 17 درصد کاهش قیمت پیدا کرد.

مجدداً تا ماه دوم سال 2021 بیت کوین افزایش قیمت پیدا کرده و برای اولین بار با قیمت 50000 دلار تا 64000 دلار نیز معامله شد.

از ماه آوریل 2021 ریزش‌های متوالی بیت کوین و اصلاح بازار شروع شد تا این حباب قیمت را جبران کرده و عرضه و تقاضا را متعادل سازد. این ریزش تا به امروز و زمان نگارش این مقاله ادامه داشته است و قیمت هر سکه بیت کوین امروز در حدود 21000 دلار است.

این که بازار کریپتو چه زمانی از این زمستان طولانی بیرون آمده و گاوی خواهد شد مشخص نیست، اما تاریخ نشان داده است که بهرحال روند قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال صعودی خواهد شد و قیمت‌های بعدی به مراتب بالاتر از اوج قیمتی سابق خواهد بود.

تحلیل‌گران بسیاری اوج قیمت بعدی بیت کوین را از 80000 تا 100000 دلار برآورد کرده‌اند که هولدرها و معامله‌گران این بازار را نسبت به آینده سرمایه‌گذاری خود بسیار امیدوار کرده است.

چرا با وجود حباب، قیمت بیت کوین رشد می‌کند؟

وجود حباب در بازارهای مالی بسیار رایج است. اما برخلاف حباب قیمت بازارهای متمرکزی همچون مسکن، حباب‌های بیت کوین و ارزهای دیجیتال تورم‌های موقتی هستند که در این صنعت ماندگار نیستند و در نهایت توسط مکانیزم‌ها و الگوریتم‌های اصلاحی شبکه بیت کوین، اصلاح شده و می‌ترکند.

بیت کوین تنها 13 سال است که پا به دنیای بشر گذاشته است و در ابتدای مسیر خود قرار دارد. این طلای دیجیتال راه زیادی در پیش رو دارد و روز به روز افراد بیشتری به شبکه بلاکچین آن جذب می‌شوند. به همین دلیل نیز تا مدت‌ها این بازار در حال رشد و ارتقا باقی خواهد ماند.

همچنین شبکه بیت کوین به نحوی طراحی شده است تا بتواند در طول زمان با افزایش تعداد مشارکت‌کنندگان و سرمایه‌گذاران، ارزش خود را حفظ کرده و ارتقا دهد و علاوه بر آن در برابر تغییرات نامتعارف قیمتی نیز مقاوم باشد.

چه عواملی در حبابی شدن بیت کوین تاثیر دارد؟

از مهمترین عواملی که باعث ایجاد حباب قیمت در بازار بیت کوین یا اصطلاحاً حبابی شدن بیت کوین می‌شود، استقبال شدید گاوها و خریدهای بیش از حد بیت کوین است که بر اثر داغ شدن بازار به همراه ترس از جاماندن (FOMO) و طمع شدید معامله‌گران تازه‌کار یا ناآگاه است.

با نیم‌نگاهی به تاریخچه اقتصاد جهان متوجه می‌شویم که به وجود آمدن تقاضای بیش از اندازه برای یک دارایی یا محصول همواره باعث به وجود آمدن تورم و حباب در قیمت آن شده و بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر نیز از این قائله مثتثنی نیستند.

علاوه بر این، از لحاظ فاندامنتال، افراد مشهور و تأثیرگذار بر جامعه با امیدواری بیش از اندازه به بازار کریپتو و گاهاً بزرگنمایی‌های خود افراد را تشویق به رفتار گاوی بیشتر در بازار کرده و این تعادل را بیش از پیش برهم می‌زنند.

نهنگ‌ها نیز یکی دیگر از عواملی هستند که تصمیمات معاملاتی آنها برای خرید یا فروش بیت کوین می‌تواند یک موج سریع و شدید را به مارکت کپ و تعادل عرضه و تقاضا وارد کند.

در کنار تمام این موارد نباید از تأثیر سایر بازارهای سرمایه بر بازار رمز ارز غافل شویم. عموماً با شکست یا کم‌شدن بازدهی سایر بازارهای مالی از جمله ارزهای فیات، مسکن، بورس، نفت یا طلا؛ افراد به سمت بازارهای دیگر رفته و سرمایه خود را به آنها وارد و تزریق می‌کنند. حال اگر این انتقال سرمایه در یک بازار گاوی رخ دهد، می‌تواند باعث ایجاد یک حباب قیمت شود.

حتماً مشاهده کرده‌اید که رابطه دلار با بیت کوین تقریباً همینطور است، یعنی زمانی که ارزش دلار پایین می‌آید

قیمت بیت کوین کمی بالاتر رفته و زمانی که دلار گران‌تر می‌شود، روند قیمت بیت کوین کمی نزولی می‌شود.

البته این موارد لزوماً همیشه درست نبوده و عوامل بسیاری باید دست به دست هم بدهند تا یک بازار نرم‌افزاری و دیجیتال مانند بیت کوین دچار حباب قیمت شود.

چگونه حباب بیت کوین را تشخیص دهیم؟

در حالت کلی هر زمان که بیت کوین به شدت افزایش قیمت پیدا کرده و یک بازار گاوی طولانی‌مدت را تجربه کند، احتمال این‌که در نهایت قیمت آن دچار حباب شود بسیار بالا خواهد بود. علت این امر نیز رفتار گاوی سرمایه‌گذاران و تأثیر معاملات احساسی و طمع شدید غالب بر فضای بازار صعودی است.

این عوامل معامله‌گران را تشویق به خرید بیشتر بیت کوین کرده و در نهایت تعادل ترازوی عرضه و تقاضا در بازار بیت کوین برهم خواهد خورد. این عدم تعادل باعث ایجاد تورم و افزایش قیمت کاذب ناشی از تقاضای بالا شده و یک حباب قیمت بزرگ را برای بیت کوین ایجاد می‌کند که این حباب قیمتی در نهایت با مکانیزم ضدتورمی و اصلاح بازار ترکیده خواهد شد.

پس هر زمان که طمع در بازار حکم‌فرما شود و گاوها فعالیت خود را بیشتر کنند، احتمال ایجاد حباب بیت کوین بالاست.

تشخیص مرز بین قیمت واقعی بیت کوین و حباب قیمت بیت کوین بسیار دشوار است. اما با توجه به نمودار ترس و طمع بیت کوین می‌توان درجه طمع بازار را تحت‌نظر داشت تا اگر وارد بازه خطرناک خود، یعنی بیش از 80 شد، سفارشان خرید بیت کوین را متوقف کرده و برداشت سود کنیم تا ترکیدن حباب احتمالی بیت کوین ما را متضرر نکند.

چه زمانی حباب بیت کوین خواهد ترکید؟

حباب قیمت بیت کوین، یا هر بازار سرمایه دیگری، با اوج گرفتن بازار گاوی / صعودی ایجاد می‌شود. این حباب زمانی خواهد ترکید که مکانیزم اصلاحی بازار بیت کوین برای برقرار کردن تعادل بین عرضه و تقاضا فعال شده و بازار روندی نزولی پیدا کند.

به طور کلی هر زمان که قیمت بیت کوین بیش از مقداری که شاخص‌های تکنیکال و فاندامنتال پیش‌بینی کرده‌اند افزایش یابد، می‌توان گفت «حباب قیمت» ایجاد شده است و به زودی باید منتظر یک روند نزولی در بازار باشیم.

اما معمولاً تاوان ایجاد این حباب‌ها یک زمستان کریپتویی طولانی خواهد بود تا دوباره بازار روندی صعودی گرفته و قیمت‌ها متعادل‌سازی شود.

همانطور که در بالاتر گفتیم، وجود احساس طمع شدید در بازار با توجه به شاخص ترس و طمع نیز یکی از معیارهای خوب و مهم برای تخمین زمان ترکیدن حباب بیت کوین است.

در صورت ترکیدن حباب ارزهای دیجیتال چه بکنیم؟

چنانچه قصد خرید و هولد کردن طولانی‌مدت بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال موفق و معتبر را دارید، نباید استرس زیادی درباره حباب قیمت داشته باشید. چراکه این حباب‌های بیت کوین، نوعی تورم قیمت کاذب و موقتی بوده که در مدت زمان کوتاهی توسط الگوریتم‌های اصلاحی بازار BTC از بین می‌رود.

اما اگر شما یک تریدر یا معامله‌گر کوتاه‌مدت هستید و قصد کسب درآمد فوری و البته پرریسک‌تر از خرید و فروش بیت کوین را دارید، باید مراقب این حباب‌های قیمت در بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال باشید.

اگر در یک حباب قیمت اقدام به خرید ارز دیجیتال کنید احتمال این‌که قبل از فروش ارزهای خود، حباب از بین رفته و بازار نزولی شود بسیار بالا خواهد بود.

در این حالت شاید مجبور شوید بیت کوین‌های خود را با قیمتی بسیار پایین‌تر از قیمت خرید خود بفروشید.

اگر به هر دلیلی در بازه حبابی بودن بیت کوین اقدام به خرید BTC کرده‌ باشید، در زمان ترکیدن حباب بهتر است تا سریعاً اقدام به بستن سفارشات باز خود کرده و ترجیحاً بیت کوین‌های خود را با استیبل‌کوین‌های معتبر معامله ‌کنید.

اگر هم قصد فروختن یا معامله BTCهای خورد را ندارید، می‌توانید تا زمان برگشت بازار به قیمت فعلی و چرخه بعدی، بیت کوین‌های خود را هولد کنید.

فقط مطمئن شوید که بیت کوین‌ها و سایر دارایی‌های دیجیتالی شما در یک کیف پول ارز دیجیتال امن و مطمئن، مانند کیف پول سیتکس، ذخیره شده است.

آیا بیت کوین یک حباب است؟!

برخی از افراد، صنعت رمز ارزها را یک بازار سرمایه‌گذاری معتبر و ماندگار ندانسته و معتقدند که بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال یک حباب بزرگ هستند که روزی خواهد ترکید!

در پاسخ به این سوال که آیا بیت کوین یک حباب است باید بگوییم که این موضوع درست نیست.

بیت کوین یک ارز دیجیتال و غیرمتمرکز است که پشتوانه فیزیکی یا فیات نداشته اما دارای پشتوانه قوی‌تری از جنس کدهای کامپیوتری و نرم‌افزارهای پیچیده متن‌باز است. در واقع بازار کریپتو بدون نیاز به مدیریت انسان و کاملاً خودگردان و برنامه‌ریزی شده فعالیت می‌کند.

به این صورت شبکه بلاکچین بیت کوین تا زمانی که حتی یک نفر در آن فعال باشد، زنده خواهد ماند و به فعالیت خود ادامه خواهد داد.

از طرفی مفهوم حباب، یک قیمت کاذب در بهای دارایی‌ها است، در حالی که ارزهای دیجیتال، توکن‌هایی ماندگار و قابل ردیابی هستند که اطلاعات مربوط به دارندگان آنها در شبکه بلاکچین ثبت می‌شود و بیت کوین در روند چندین ساله خود نشان داده است که ممکن است چرخه منظم و البته پرنوسانی داشته باشد، اما همواره در یک کانال صعودی در حال حرکت بوده و رشد معقولانه‌ای دارد.

علاوه بر اینها، به تازگی امکان انجام تراکنش ارز دیجیتال با استفاده از امواج ماهواره‌ای نیز فراهم شده است که می‌تواند وابستگی این بازار را به اینترنت کاهش داده و آن را پایدارتر از قبل کند.