اپلیکیشن غیرمتمرکز یا DApps چیست؟
برنامه‌های غیرمتمرکز یا همان Dappها، اپلیکیشن هستند که به‌صورت غیرمتمرکز و بر پایه شبکه بلاکچین اجرا شده و به‌صورت همتابه‌همتا فعالیت می‌کنند؛ بدین ترتیب این برنامه‌ها نیازی به پایگاه‌های داده متمرکز نداشته و از توان محاسباتی نودهای شبکه‌های بلاکچینی برای فعالیت استفاده می‌کنند. در این مقاله از بلاگ پلتفرم مالی سیتکس قصد داریم نگاهی دقیق به مفهوم برنامه‌های غیرمتمرکز، نحوه عملکرد و مزایا و معایب آنها داشته باشیم.
فهرست عناوین
برنامه یا اپلیکیشن غیرمتمرکز چیست؟
همان‌طور که گفتیم، برنامه غیرمتمرکز برنامه‌ای است که بر پایه شبکه‌های بلاکچینی فعالیت می‌کند؛ یعنی همان‌طور که سایر برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها بر پایه پایگاه‌های داده متمرکز فعالیت کرده و از توان محاسباتی آنها برای پردازش استفاده می‌کنند، برنامه‌های غیرمتمرکز نیز تمام این وظایف را بر دوش شبکه‌های بلاکچینی انداخته و با استفاده از توان محاسباتی نودهای آن به فعالیت می‌پردازند.
بدین ترتیب برنامه‌های غیرمتمرکز تنها تحت کنترل یک پایگاه داده یا شخص نبوده و همان‌طور که از نام آنها پیداست، کاملاً غیرمتمرکز هستند. برای درک بهتر نحوه عملکرد برنامه‌های غیرمتمرکز، بهتر است آنها را با برنامه‌های متمرکز مقایسه کنیم.
برای مثال، یک برنامه متمرکز نظیر توییتر را در نظر بگیرید. تمام اطلاعات این برنامه نظیر نام حساب‌های کاربری، توییت‌های کاربران، تاریخچه برهم‌کنش‌های میان کاربران و… همگی در پایگاه‌های داده این شرکت نگهداری می‌شوند و پردازش برهم‌کنش‌های میان کاربران نیز بر عهده این مراکز بوده و با استفاده از پردازنده‌های این کامپیوترها انجام می‌شود.
از آنجایی که شرکت توییتر مالکیت کامل این پایگاه‌های داده را دارد، کنترل تمام اطلاعات کاربران و نحوه نگهداری و استفاده از آنها نیز در اختیار این شرکت است که نگرانی‌هایی مبنی‌بر سوء استفاده از داده‌های کاربران را به‌همراه داشته است. برنامه‌های غیرمتمرکز سعی دارند این مشکل و نگرانی را با به‌کارگیری فناوری بلاکچین حل کنند.
برخلاف یک برنامه متمرکز، برنامه‌های غیرمتمرکز از شبکه‌های بلاکچینی برای نگهداری و پردازش داده‌های خود استفاده می‌کنند؛ یعنی برنامه‌های غیرمتمرکز داده‌های خود را در بلاک‌های شبکه بلاکچینی نگهداری کرده و توان محاسباتی و پردازنده‌های نودهای آن شبکه را برای پردازش تراکنش‌ها به‌کار می‌گیرند.
از آنجایی که اطلاعات یک برنامه غیرمتمرکز در بلاک‌های شبکه بلاکچینی نگهداری می‌شوند نیز، هر کسی به آنها دسترسی داشته و در نتیجه این برنامه‌ها شفافیت بسیار بالایی دارند.
تاریخچه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز
برای آشنایی بهتر با معنا و مفهوم برنامه‌های غیرمتمرکز، بد نیست نگاهی به تاریخچه و راه‌اندازی آنها نگاهی داشته باشیم. برخلاف بیشتر موارد و فناوری‌های دنیای ارزهای دیجیتال، ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز را نمی‌توان در شبکه بلاکچینی بیت کوین جست‌وجو کرد.
در حقیقت، با اینکه بیت کوین اولین و موفق‌ترین نمونه استفاده از فناوری بلاکچین است و توانست پتانسیل بالای این فناوری را به جهانیان نمایش دهد؛ اما شبکه بلاکچینی بیت کوین تنها برای ذخیره، پردازش و مدیریت تراکنش‌های مالی این ارز دیجیتال توسعه یافته و از زمان معرفی این ارز، فناوری بلاکچین رشد چشمگیری داشته و فراتر از این کاربرد رفته است. از آنجایی که اولین برنامه‌های غیرمتمرکز بر پایه شبکه بلاکچینی اتریوم ساخته شده‌اند، بهتر است در این شبکه به‌دنبال منشأ این برنامه‌ها باشیم.
زمانی که ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) با همکاران‌اش ایده شبکه بلاکچینی اتریوم را مطرح کردند، چیزی فراتر از پردازش تراکنش‌های غیرمتمرکز را در ذهن داشتند. در واقع، بوترین اینترنتی بر پایه شبکه بلاکچین را تصور می‌کرد که به‌جای شرکت‌ها، افراد و کاربران کنترل همه‌چیز را در دست دارند.
برای تحقق این رویا نیز، شبکه بلاکچینی اتریوم به‌گونه‌ای توسعه داده شد که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کند؛ قراردادهای هوشمند نیز قراردادها و بیانیه‌هایی هستند که مفاد آنها بر پایه کد نوشته‌شده و غیرقابل تغییر هستند. با استفاده این از قراردادهای هوشمند، کاربران می‌توانند بدون نیاز به یک واسطه برای نظارت برای صحت اجرای یک قرارداد، تراکنش‌ها و برهم‌کنش‌های مالی و غیرمالی را عملی سازند.
از آنجایی که برنامه‌های غیرمتمرکز نیز سعی در حذف واسطه‌ها داشته و برای کارهایی ورای فعالیت‌ها و تراکنش‌های مالی توسعه یافته‌اند، استفاده از قراردادهای هوشمند برای ساخت آنها غیرقابل اجتناب است.
مهمترین خصوصیات برنامه‌های غیرمتمرکز یا DApps
البته شایان ذکر است که در سال 2014 و تقریباً همزمان با راه‌اندازی شبکه اتریوم، گزارشی منتشر شد که تعریف دقیقی از برنامه‌های غیرمتمرکز ارائه می‌کرد. این گزارش با نام «تئوری کلی برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps)» توسط نویسندگان زیادی نظیر دیوید جانستون (David Johnston) و شان ویلکینسون (Shawn Wilkinson) نوشته شده بود و ویژگی‌های زیر را برای برنامه‌های غیرمتمرکز تألیف می‌کرد:
- برنامه‌های غیرمتمرکز باید کد متن‌باز (Open-Source) داشته و بدون دخالت شخص ثالث و واسطه‌ها کار کنند. این برنامه‌ها باید توسط کاربران کنترل شوند؛ یعنی کاربران پیشنهاد تغییرات را ارائه کرده و سپس در خصوص اجرا یا عدم اجرای آنها رأی‌گیری کنند.
- تمام اطلاعات باید در یک شبکه بلاکچینی عمومی ذخیره شوند. عدم تمرکز بسیار مهم است و نباید یک نقطه ضعف متمرکز برای حملات هکری وجود داشته باشد.
- برنامه‌های غیرمتمرکز باید نوعی توکن دیجیتالی داشته و با پرداخت این توکن به افراد فعال در آن پلتفرم (نظیر ماینرها یا استیک‌کنندگان) پاداش داده شود.
- برنامه‌های غیرمتمرکز باید روشی برای اجماع داشته باشند که منجر به تولید توکن شود؛ روش‌هایی نظیر الگوریتم اثبات کار (PoW) یا الگوریتم اثبات سهام (PoS).
پس از ارائه این ویژگی‌ها، این مقاله برنامه‌های غیرمتمرکز را به سه دسته یا نوع تقسیم می‌کند.
- برنامه‌های غیرمتمرکز لایه اول: برنامه‌هایی هستند که بر پایه شبکه بلاکچینی خود فعالیت کرده و محبوبیت بسیار بالایی دارند؛ بیت کوین چنین برنامه غیرمتمرکزی است.
- برنامه‌های غیرمتمرکز لایه دوم: برنامه‌هایی هستند که اصطلاحاً روی یک شبکه بلاکچینی دیگر سوار و ساخته شده و از قدرت آن شبکه استفاده می‌کنند. راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم که سعی در کاهش بار شبکه اصلی اتریوم دارند یکی از معروف‌ترین نمونه‌های برنامه‌های غیرمتمرکز لایه دوم به‌شمار می‌روند.
- برنامه‌های غیرمتمرکز لایه سوم: به برنامه‌هایی اشاره دارد که بر پایه برنامه‌ها و شبکه‌های لایه دوم ساخته می‌شوند. بازی‌های بلاکچینی و پلتفرم‌های دیفای (DeFi) از این دسته از برنامه‌ها هستند.
انواع برنامه یا اپلیکیشن غیرمتمرکز (DApp)
با توجه به آنکه می‌توان تقریباً هر نوع برنامه یا کاربردی را بر پایه شبکه‌های بلاکچینی ساخت، شاهد تنوع بسیار زیادی در برنامه‌های غیرمتمرکز هستیم. در ادامه برخی از انواع پرکاربرد برنامه‌های غیرمتمرکز را مشاهده می‌کنید.
برنامه‌های غیرمتمرکز مالی
اولین کاربرد و دلیل راه‌اندازی بیت کوین و به‌دنبال آن دنیای ارزهای دیجیتال، ارائه خدماتی مالی به‌صورت غیرمتمرکز و با حذف واسطه‌ها بوده است و ساده‌ترین کاربرد برنامه‌های غیرمتمرکز را نیز می‌توان در همین بخش جست‌وجو کرد.
برای مثال، مقوله دریافت و پرداخت وام را در نظر بگیرید. افراد در حالت عادی، پول و سرمایه خود را در بانک سپرده‌گذاری می‌کنند و بانک نیز با استفاده از این سرمایه، به متقاضیان وام پرداخت می‌کند. افراد سپرده‌گذار نیز بسته به میزان سپرده خود و سود تعیین‌شده برای وام، مقداری سود دریافت می‌کنند؛ اما از آنجایی که بانک یک پلتفرم کاملاً متمرکز است و به‌عنوان یک واسطه عمل می‌کند، بخشی از سود پرداختی توسط دریافت‌کننده وام را برای خود برمی‌دارد. مسلماً این موضوع خوشایند افراد سپرده‌گذار نیست؛ چراکه سود دریافتی بانک با استفاده از سرمایه آنها کسب شده و حق آنهاست.
پلتفرم‌های دریافت و پرداخت وام یکی از اولین نمونه‌های برنامه‌های غیرمتمرکز به‌شمار می‌روند که درست مانند بانک‌ها، بستری برای ایجاد ارتباط میان سپرده‌گذاران و متقاضیان دریافت وام ایجاد می‌کنند، با این تفاوت که دیگر خبری از یک واسطه به‌نام بانک نیست. از آنجایی که این پلتفرم‌ها بدون واسطه فعالیت می‌کنند نیز، تمام سود پرداختی توسط متقاضی وام به سپرده‌گذاران پرداخت می‌شود.
شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز
در دنیای امروزی و با گسترش استفاده از اینترنت و دسترسی به دستگاه‌ها و گوشی‌های هوشمند، شاهد افزایش چشمگیر استفاده افراد از شبکه‌های اجتماعی بوده‌ایم. گرچه این افزایش موافقان و مخالفان خاص خود را دارد، اما مهمترین نگرانی در خصوص استفاده از شبکه‌های اجتماعی، مسئله حریم خصوصی و حفاظت از اطلاعات شخصی است.
همان‌طور که در مثال توییتر دیدیم، در شبکه‌های اجتماعی عادی و متمرکز، تمام داده‌های کاربران به‌صورت متمرکز در پایگاه‌های داده شرکت مربوطه نگهداری می‌شوند و آن شرکت بر این داده‌ها کنترل کامل دارد که نگرانی‌هایی را در خصوص حریم خصوصی و اطلاعات شخصی در پی دارد.
در کنار کنترل کامل شبکه‌های اجتماعی بر اطلاعات افراد، در سال‌های گذشته شاهد حمله‌های هکری متعدد به پایگاه‌های داده شبکه‌های اجتماعی مخلتف بوده‌ایم که از دست رفتن و عمومی‌شدن اطلاعات محرمانه کاربران این پلتفرم‌ها را به‌دنبال داشته است.
با توجه به این مسائل، شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز یکی از بهترین جایگزین‌های شبکه‌های اجتماعی فعلی به‌شمار می‌روند؛ چراکه این پلتفرم‌ها از شبکه‌های بلاکچینی برای نگهداری از اطلاعات خود استفاده می‌کنند که امنیت بسیار بالایی داشته و امکان هک آنها بسیار پایین است. در کنار امنیت بالا، استفاده از شبکه‌های بلاکچینی شفافیت را نیز به‌همراه دارد که احتمال سوء استفاده از داده‌های کاربران را به‌مراتب کاهش می‌دهد.
بازی‌های بلاکچینی و غیرمتمرکز
شکی نیست که با گسترش استفاده از کامپیوتر و کنسول‌های بازی، صنعت گیمینگ و بازی‌های کامپیوتری توانسته به یکی از بزرگترین صنایع تبدیل شود؛ خصوصاً طی دو سال اخیر و همراه با همه‌گیری ویروس کرونا و خانه‌نشینی افراد.
چند سالی است که بازی‌های آنلاین و Online Gaming به یکی از ارکان مهم این صنعت تبدیل شده و این اهمیت به‌قدری بالا بوده که شاهد بازی‌های تمام آنلاین نیز بوده‌ایم. در این بازی‌ها که ممکن است رایگان باشند، افراد و کاربران با صرف وقت و بعضاً هزینه، اقدام به ساخت و پرورش شخصیت درون بازی کرده و پس از گذر زمان و خسته‌شدن از آن بازی نیز، آن شخصیت را رها می‌کنند.
بازی‌های بلاکچینی اما با توکن‌سازی (Tokenize) شخصیت‌ها و اشیای داخل بازی، منجر به ایجاد ارزش در آنها می‌شوند؛ یعنی شخصیت‌ها، اسلحه‌ها و ابزارهای مختلف این بازی‌ها ارزشمند بوده و می‌توانند در کنار ایجاد سرگرمی برای کاربر، درآمدزا نیز باشند!
برای مثال، بازی اکسی اینفینیتی را در نظر بگیرید. در این بازی بلاکچینی، بازیکنان در پی یافتن و پرورش موجوداتی به‌نام اکسی (Axie) هستند و با استفاده از این موجودات نیز به پیداکردن گنج‌ها و اتمام مراحل نیز می‌پردازند.
هر اکسی در حقیقت یک NFT است که ارزش آن بسته به میزان کمیابی (Rarity) و رشد آن تعیین می‌شود؛ بازیکنان می‌توانند با پیداکردن اکسی‌ها، رشد آنها و یا حتی ادغام اکسی‌ها و تولید اکسی‌های جدید به کسب درآمد بپردازند.
همچنین و در حالت عادی، توسعه‌دهندگان بازی باید برای بازی خود سرور اجاره کنند تا بازیکنان بتوانند از خدمات آنلاین این بازی استفاده کنند و بسته به محبوبیت و تعداد کاربران یک بازی، این هزینه می‌تواند بسیار گران تمام شود. این افراد می‌توانند با ساخت بازی‌های بلاکچینی، از شبکه‌های بلاکچینی به‌عنوان سرور بازی خود استفاده کرده و هزینه سنگین پرداخت برای سرور را از دوش خود بردارند.
پلتفرم‌های رأی‌گیری و حکومتی غیرمتمرکز
در حالت عادی و متمرکز، رأی‌گیری می‌تواند فرآیند بسیار پیچیده‌ای باشد و بسته به قوانین یک کشور یا شرکت، ممکن است منجر به حذف ناخواسته برخی از رأی‌دهندگان از این فرآیند شود. همچنین، مسئله شفافیت نیز همواره در رأی‌گیری‌های مختلف مورد بحث بوده است؛ از رأی‌گیری‌های حکومتی گرفته تا رأی‌گیری‌های یک شرکت بزرگ میان سهامداران، همگی ممکن است از نبود شفافیت کافی رنج ببرند.
با استفاده از پلتفرم‌های رأی‌گیری غیرمتمرکز افراد و سازمان‌ها می‌توانند با حذف واسطه‌ها و به‌صورت کاملاً شفاف و غیرمتمرکز اقدام به رأی‌گیری کرده و نسبت به صحت نتایج آن مطمئن باشند.
پلتفرم‌های تبلیغات و تأمین سرمایه غیرمتمرکز
حتماً پیش آمده که هنگام استفاده از یک سایت، با موج عظیمی از تبلیغات روبه‌رو شده باشید که استفاده از یک سایت را مختل می‌کند. راه‌حل بیشتر افراد برای این مسئله، استفاده از Ad Blockerهاست که جلوی تمام تبلیغات را گرفته و تجربه بهتری از جست‌وجو در اینترنت را برای کاربران رقم می‌زند؛ اما به‌کارگیری Ad Blocker برای سایت‌هایی که درآمدشان از ارائه تبلیغات است بسیار مضر بوده و کاهش درآمد آنها را به‌همراه دارد.
یکی از جالب‌ترین انواع برنامه‌های غیرمتمرکز، مرورگرهایی است که در ازای مشاهده تبلیغات، به کاربران نیز مقداری ارز دیجیتال پرداخت می‌کنند. در این پلتفرم‌ها، افراد می‌توانند با مشاهده تبلیغات در سایت مورد نظر خود، در کنار حمایت از آن سایت، مقداری درآمد نیز کسب کنند؛ در حقیقت، این پلتفرم‌ها بخشی از پول پرداختی تبلیغ‌کنندگان به سایت‌ها را به کاربران پرداخت می‌کند که منجر به افزایش تمایل کاربران به مشاهده تبلیغات شده که در ادامه، افزایش درآمد حاصل از تبلیغات را برای سایت‌ها به‌دنبال دارد.
نمونه‌هایی از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز
حال که با مفهوم، تاریخچه و دیدگاه‌های مختلف مبنی‌بر انواع برنامه‌های غیرمتمرکز آشنا شدیم، می‌توانیم به معرفی نمونه‌هایی از آنها بپردازیم.
- اترتوییت (EtherTweet): برنامه غیرمتمرکزی مشابه توییتر است که به‌صورت غیرمتمرکز و بر پایه شبکه بلاکچینی اتریوم کار می‌کند؛ چون اطلاعات آن در شبکه بلاکچین ذخیره می‌شوند، امکان حذف یا سانسور توییت‌ها وجود ندارند.
- پنکیک سواپ (PancakeSwap): یک صرافی غیرمتمرکز است که بر پایه شبکه بلاکچینی Binance Smart Chainساخته شده و امکان تبادل ارزهای دیجیتال را به‌صورت غیرمتمرکز فراهم می‌کند.
- اسپلینتر لندز (SplinterLands): یک بازی تبادل و جمع‌آوری کارت‌های بازی است که بر پایه شبکه‌های HIVE و WAX توسعه یافته است.
- اتمیک استس (Atomic Assets): یک بازار خرید و فروش NFTبه‌شمار می‌رود که بر پایه شبکه‌های بلاکچینی WAX و EOS توسعه یافته و میزبان بیش از 140 میلیون NFT است.
- اپن سی (OpenSea): محبوب‌ترین بازار خرید و فروش توکن‌های غیرمثلی (NFT) است که بر پایه شبکه بلاکچینی اتریوم توسعه یافته و برای کاهش هزینه‌ها، از شبکه بلاکچینی پالی‌گان نیز استفاده می‌کند.
- دیسنترالند (Decentraland): از محبوب‌ترین بازی‌های متاورسی است که بر پایه شبکه اتریوم توسعه یافته و میزبان کنسرت‌ها و گالری‌های مجازی متعدد نیز بوده است.
رایج‌ترین پلتفرم‌های ساخت برنامه‌های DApps
همان‌طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، برنامه‌های غیرمتمرکز برای فعالیت به قراردادهای هوشمند نیاز دارند و بدین ترتیب، تنها در شبکه‌هایی می‌توان برنامه غیرمتمرکز ساخت که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کند. برخی از پرکاربردترین شبکه‌های بلاکچینی برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز را در ادامه مشاهده می‌کنید:
اتریوم (Ethereum)
محبوب‌ترین و اولین شبکه بلاکچینی برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز است که به‌عنوان «کامپیوتر جهانی» نیز شناخته می‌شود؛ محبوبیت شبکه اتریوم به‌قدری بالاست که توکن بومی این شبکه، اتر (ETH)، دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان است و برای پرداخت پاداش به ماینرهای این شبکه و کارمزدهای درون شبکه کاربرد دارد.
هم‌اکنون این شبکه از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند، اما قرار است امسال به استفاده از الگوریتم اثبات سهام (PoW) مهاجرت کند. این شبکه با زبان برنامه‌نویسی Solidity نوشته شده و از ماشین مجازی اتریوم (EVM) استفاده می‌کند.
نئو (Neo)
نئو نیز مانند اتریوم در سال 2014 راه‌اندازی شده و از قدیمی‌ترین پلتفرم‌های ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز به‌شمار می‌رود؛ البته این پلتفرم در ابتدا Antshares نام داشت و در سال 2017 به نئو تغییر نام داد. این شبکه از الگوریتم اثبات سهام (PoS) در کنار مدل تحمل خطای بیزانس غیرمتمرکز (dBFT) استفاده کرده و با زبان برنامه‌نویسی C# نوشته شده است.
کاردانو (Cardano)
از رقبای اصلی شبکه بلاکچینی اتریوم به‌شمار می‌رود که در سال 2015 معرفی و در سال 2017 راه‌اندازی شده و از الگوریتم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند. بنیان‌گذار کاردانو، چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، از هم‌بنیان‌گذاران اتریوم بوده و این شبکه را با استفاده از زبان برنامه‌نویسی Haskell ساخته است.
ائوس (EOS)
ائوس که در سال 2017 راه‌اندازی شده، ادعا دارد که می‌تواند کارمزدهای تراکنش‌ها را حذف کرده و تجربه بهتری برای ساخت و استفاده از برنامه‌های غیرمتمرکز را در اختیار توسعه‌دهندگان و کاربران قرار دهد. ائوس از الگوریتم اثبات سهام (PoS) در کنار مدل تحمل خطای بیزانس (BFT) استفاده کرده و با ارائه رابط کاربری مشابه یک سیستم عامل، از پلتفرم‌های محبوب ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز به‌شمار می‌رود.
کوانتوم (QTUM)
کوانتوم یک شبکه بلاکچینی است که سعی دارد با پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، در کنار استفاده از مدل UTXO شبکه بیت کوین، مزایای دو شبکه اتریوم و بیت کوین را با یکدیگر ترکیب کند. این شبکه در سال 2017 راه‌اندازی شده و از نوع خاصی از الگوریتم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند.
در کنار موارد مذکور، شبکه‌های زیر را نیز می‌توان از پلتفرم‌های محبوب برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز در نظر گرفت:
- سولانا (Solana)
- ترون (Tron)
- کازموس (Cosmos)
- بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain)
رایج‌ترین زبان برنامه‌نویسی برای ساخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps)
از آنجایی برنامه‌های غیرمتمرکز بر پایه شبکه‌های بلاکچینی ساخته می‌شوند و شبکه‌های مختلف، از زبان‌های برنامه‌نویسی متفاوتی استفاده می‌کنند، محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز نیز به شبکه مورد نظر بستگی دارد.
بدین ترتیب و با توجه به محبوبیت بسیار بالای شبکه اتریوم و ماشین مجازی اتریوم (EVM)، زبان برنامه‌نویسی Solidity محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی برای ساخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز به‌شمار می‌رود. البته این به این معنی نیست که نمی‌توانید با استفاده از سایر زبان‌های برنامه‌نویسی به ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز بپردازید؛ در حقیقت سایر زبان‌های رایج برنامه‌نویسی نظیر جاوا (Java)، پایتون (Python)، جاوا اسکریپت (JavaScript) و… نیز از نمونه‌های محبوب ساخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز به‌شمار رفته و در دنیای بلاکچین کاربرد زیادی دارند.
مزایا و معایب اپلیکیشنهای DApps
در ادامه به برخی از مزایا و معایب برنامه‌های غیرمتمرکز نگاهی خواهیم داشت.
مزایای اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) عبارت‌اند از:
- امنیت بسیار بالا
- شفافیت بسیار بالا
- حفظ حریم خصوصی کاربران
- عدم وجود سانسور
- هزینه کمتر برای توسعه‌دهندگان
- عدم امکان دست بردن و حذف داده‌ها
معایب اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) عبارت‌اند از:
- سخت‌بودن ارائه آپدیت و بروزرسانی و نیاز به استفاده از فورک‌ها برای این کار
- سخت‌بودن شناسایی و احراز هویت کاربران
- امکان شلوغی بیش از حد شبکه بلاکچینی و از کار افتادن یا کُندی آن
- رابط‌های کاربری ضعیف نسبت به نمونه‌های متمرکز
برنامه‌ها غیرمتمرکز را از کجا دانلود کنیم؟
برای دریافت برنامه‌های غیرمتمرکز بهتر از همواره سایت رسمی آنها استفاده کنید؛ چراکه لینک دانلود این اپلیکیشن‌ها در گوگل پلی استور (Google Play Store) یا اپ استور (AppStore) نیز در سایت رسمی آنها وجود دارد.
سخن آخر
با توجه به گسترش دنیای ارزهای دیجیتال و کاوش بیشتر توانایی‌های فناوری بلاکچینی، ظهور برنامه‌های غیرمتمرکز امری طبیعی و غیرقابل اجتناب است و بر اساس انچه در چند سال گذشته دیده‌ایم، کاربران نیز واکنش خوبی نسبت به بیشتر این برنامه‌ها داشته‌اند. بر این اساس، بسیاری پیش‌بینی می‌کنند که در دهه پیش‌رو، به‌کارگیری برنامه‌های غیرمتمرکز افزایش داشته و استفاده از آنها به سایر صنایع نیز گسترش یابد.
