استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال چیست؟
استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال یکی از اولین روش‌های کسب درآمد در دنیای این ارزها به حساب می‌آید و سالهاست که ماینرها در ازای تأمین امنیت شبکه و فراهم‌سازی امکان انجام تراکنش در شبکه‌های بلاکچینی، با ساخت هر بلاک پاداش دریافت می‌کنند.
با گذشت سال‌ها، ماینینگ همچنان یکی از محبوب‌ترین راه‌ها برای کسب سود و درآمد در دنیای ارزهای دیجیتال است و به همین سبب امروز تصمیم داریم در بلاگ پلتفرم مالی سیتکس، به ماینینگ و نکات مهم برای شروع فعالیت در آن بپردازیم.
فهرست عناوین
ارز دیجیتال چگونه استخراج می‌شود؟
در مقالات قبلی به نحوه استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال پرداخته‌ایم، اما برای درک بهتر مفاهیم مقاله پیش‌رو، تعریفی کلی و ساده‌ای از ماینینگ را ارائه خواهیم کرد.
دیده می‌شود که اصطلاح ماینینگ ارز دیجیتال از الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof of Work (PoW)) استفاده می‌کند. در این الگوریتم، مشارکت‌کنندگان شبکه (ماینرها) وظیفه تأیید تراکنش‌ها و ساخت بلاک‌های جدید در شبکه بلاکچین را دارند.
به‌صورت کلی، ماینرها با استفاده از تجهیزات مخصوص (پردازنده، کارت گرافیک، ASIC و…) و انجام محاسبات پیچیده ریاضی، سعی در «حل» بلاک و ساخت بلاک جدید دارند تا از این طریق زنجیره بلاکچین را بسازند. انجام این محاسبات پیچیده و پیدا کردن جواب بلاک نیز، منجر به دریافت پاداش خواهد شد؛ یعنی هر ماینری که بتواند زودتر از سایر ماینرها جواب بلاک را پیدا کند، پاداش بلاک جدید را دریافت خواهد کرد. به بیان دیگر، استخراج ارز دیجیتال به پاداش حاصل از پیدا کردن جواب بلاک جدید اشاره دارد؛ چراکه این پاداش، توزیع مقداری ارز دیجیتال را به همراه دارد.
برای مثال، بیت کوین اولین ارز رمزگذاری‌شده جهان است که برای اولین بار در سال 2009 توسط ساتوشی ناکاموتو راه‌اندازی شد. این ارز دیجیتال از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کند و از ابتدای شکل‌گیری آن، ماینرها وظیفه تأمین امنیت شبکه و تأیید تراکنش‌ها و ساخت بلاک‌های جدید را داشته‌اند.
استخر ماینینگ ارز دیجیتال چیست؟
به‌صورت کلی، هر چه توان محاسباتی یک ماینر (هش‌ریت) بیشتر باشد، سرعت پیدا کردن پاسخ بلاک جدید نیز بیشتر بوده و احتمال دریافت پاداش افزایش می‌یابد؛ در نتیجه هر ماینری که قوی‌ترین تجهیزات را داشته باشد، بیشترین سود را خواهد کرد.
این موضوع به ضرر ماینرهای کوچک‌تر خواهد بود، چراکه هش‌ریت این ماینرها توان مقابله با مزارع ماینینگ شرکت‌های بزرگ بین‌المللی و حتی دولت‌ها را ندارد. برای مقابله با این پدیده، استخرهای ماینینگ ایجاد شده‌اند.
البته هستند کسانی که همچنان به‌صورت تنها ماین می‌کنند، اما استفاده از استخرهای ماینینگ رایج‌ترین روش برای استخراج ارزهای دیجیتال به‌شمار می‌رود.
نکات مهم برای استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال
برای شروع به استخراج ارزهای دیجیتال، بهتر است به نکات زیر توجه داشته باشید:
1. ارز دیجیتال و استخر مناسب خود را انتخاب کنید.
در ادامه این مقاله بیشتر در مورد ارز دیجیتال مناسب برای ماینینگ صحبت خواهیم کرد؛ اما قبل از اقدام به خرید تجهیزات و آماده‌سازی شرایط لازم، ابتدا به بررسی ارزهای دیجیتال بپردازید. میزان پاداش ارزهای دیجیتال مختلف و شلوغی شبکه هر کدام با یکدیگر تفاوت دارد.
این تفاوت تا اندازه‌ای است که با تجهیزات یکسان، در شبکه‌های مختلف هش‌ریت‌های متفاوتی دریافت خواهید کرد. بهترین راه برای تصمیم‌گیری در مورد ارز دیجیتال انتخابی، استفاده از سایت Whattomine.com است.
پس از انتخاب ارز دیجیتال، باید استخر مد نظر خود را انتخاب کنید. برای انتخاب استخرها نیز می‌توانید از تجربه ماینرهای کارکشته یا سایت‌هایی مانند Whattomine استفاده کنید.
2. هزینه و سود خود را محاسبه کنید.
این نکته را می‌توان ادامه مورد قبلی دانست؛ درواقع یکی از معیارهای انتخاب ارز دیجیتال، سود و هزینه حاصل از ماین آن است. البته هنگام محاسبه سود حاصل از ماینینگ، به نوسانات قیمت بازار نیز توجه داشته باشید.
برای مثال اگر در محاسبات خود برای ماین بیت کوین، قیمت هر بیت کوین را 40,000 دلار در نظر گرفتید. به احتمال ریزش قیمت نیز توجه داشته باشید؛ یعنی اگر قیمت بیت کوین به 30,000 دلار ریزش کند، آیا همچنان ماینینگ سودده خواهد بود؟
3. تجهیزات و شرایط لازم را فراهم کنید.
تجهیزات و شرایط لازم برای ماینینگ، بسته به بزرگی عملیات ماینینگ، ارز دیجیتال انتخاب‌شده، شرایط آب و هوایی و نحوه سیستم برق‌کشی محل ماینینگ می‌تواند متغیر باشد. بر این اساس اگر قصد دارید یک مزرعه ماینینگ بیت کوین راه‌اندازی کنید، علاوه‌بر لزوم خرید تعدادی ASIC، باید به نحوه خنک کردن دستگاه‌ها و سر و صدای حاصل از کار آنها نیز توجه داشته باشید. همچنین، کسب مجوز از وزارت صمت و سایر نهادهای مربوطه نیز باید در دستور کار قرار گیرد.
مثلاً ماین اتریوم عموماً با کارت گرافیک انجام می‌شود، اما به دلیل پیچیدگی و شلوغی شبکه بیت کوین، امکان ماین آن با کارت گرافیک وجود ندارد و تنها با استفاده از دستگاه‌های ASIC امکان‌پذیر است.
4. نرم‌افزارهای مربوطه را دانلود کنید.
از میان این نرم‌افزارها می‌توان به نرم‌افزارهای لازم برای اتصال به الگوریتم یا استخر ماینینگ (مثل EtHash)، نرم‌افزارهای لازم برای اورکلاک کارت گرافیک و… اشاره کرد. اگر قصد دارید تنهایی ماین کنید (که توصیه نمی‌شود) باید تمام بلاکچین ارز مورد نظر را دانلود کنید؛ بسته به سرعت اینترنت، قدمت و پیچیدگی شبکه، دانلود کل بلاکچین ممکن است چند روز طول بکشد.
5. کیف پول مطمئن داشته باشید.
همان‌طور که می‌دانید پاداش حاصل از استخراج ارز دیجیتال از جنس همان ارزی است که ماین می‌کنید. برای دریافت پاداش خود، باید کیف پولی را به استخر ماینینگ مورد استفاده خود معرفی کنید. برای انتخاب کیف پول باید به امنیت، رابط کاربری مناسب، پشتیبانی از ارز ماین‌شده و… دقت کنید.
6. نکات امنیتی را رعایت کنید.
اگر عملیات ماینینگ نسبتاً بزرگی دارید و نمی‌توانید همواره مراقب مزرعه ماینینگ خود باشید، بهتر است از دوربین‌های مدار بسته با امکان کنترل از راه دور و سنسورهای دود استفاده کنید. همچنین، صرف نظر از بزرگی عملیات ماینینگ، دستگاه خود را در جای خنک، دور از گرد و خاک و رطوبت نگهداری کرده و از رسیدن جریان برق پیوسته و بدون اختلال به آنها اطمینان حاصل کنید.
7. ماینینگ را شروع کنید.
چه با کارت گرافیک ماین کنید یا ASIC و پردازنده، باید با اعمال تغییراتی، آنها را بهینه‌سازی کنید. برای مثال ماینینگ بیشتر بستگی به حجم و سرعت حافظه داخلی کارت گرافیک دارد و برای کسب بهترین نتایج، می‌توانید این حافظه را اورکلاک کرده و برای کاهش مصرف برق نیز فرکانس عملکردی هسته کارت گرافیک را کاهش دهید. راه‌اندازی دستگاه‌های ASIC نیز نیازمند اتصال لپ‌تاپ و اعمال تنظیمات و اتصال آنها به شبکه بلاکچینی و استخر ماینینگ است.
چه روش‌هایی برای استخراج ارز دیجیتال وجود دارد؟
استخراج ارز دیجیتال عموماً به کسب پاداش از طریق ماینینگ در شبکه‌های بلاکچین اشاره دارد که از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند. همان‌طور که گفتیم در این روش با استفاده از تجهیزات مختلف و انجام محاسبات پیچیده ریاضی و در نتیجه حفظ امنیت و تأیید تراکنش‌های شبکه بلاکچینی، با ساخت هر بلاک پاداش دریافت می‌شود.
استفاده از سرور برای ماین
رایج‌ترین روش ماینینگ، خریداری تجهیزات لازم و راه‌اندازی یک مزرعه ماینینگ (کوچک یا بزرگ) است. اما می‌توان بدون نیاز به خرید تجهیزات نیز به استخراج ارزهای دیجیتال پرداخت. برای این کار می‌توان با استفاده از اجاره سخت‌افزار شرکت‌هایی که خدمات سروری ارائه می‌دهند، با آن سخت‌افزار اقدام به ماین ارز دیجیتال کرد. در این روش دیگر نیازی به پرداخت هزینه برق و مراقبت همیشگی از تجهیزات ماینینگ نیست و تنها هزینه لازم، پرداخت حق اشتراک ماهانه به شرکت خدمات‌دهنده است. سوددهی این روش نیز به حق اشتراک شرکت تأمین‌کننده سخت‌افزار و سود حاصل از ماین بستگی دارد.
استفاده از گوشی موبایل برای استخراج ارز دیجیتال
با به‌کارگیری برخی پلتفرم‌ها مانند مرورگر CryptoTab می‌توان با استفاده از تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند نیز به استخراج ارز دیجیتال پرداخت. میزان سوددهی این روش چندان بالا نیست و عملکرد گوشی یا تبلت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
خریداری هش‌ریت
در سایت‌هایی مانند NiceHash، کاربران توان محاسباتی سخت‌افزار خود را به فروش می‌گذارند؛ یعنی کاربران خانگی می‌توانند هنگامی که از کامپیوتر خود استفاده نمی‌کنند، قدرت پردازش و در واقع «هش‌ریت» آن را در اختیار سایت NiceHash بگذارند. می‌توان با خریداری هش‌ریت از این سایت نیز اقدام به استخراج ارز دیجیتال کرد. با این کار شما بدون نیاز به نگهداری از تجهیزات ماینینگ و پرداخت هزینه برق، تنها با پرداخت حق استفاده از سخت‌افزار کاربران، می‌توانید از طریق ماینینگ کسب درآمد داشته باشید.
بهترین ارزهای دیجیتال برای استخراج
قبل از معرفی بهترین ارزهای دیجیتال برای استخراج، بهتر است هنگام انتخاب بهترین ارز به نکات زیر توجه داشته باشید:
- تعداد صرافی‌هایی که از آن ارز پشتیبانی می‌کنند: هر چه تعداد این صرافی‌ها بیشتر باشد، امکان خرید، فروش و ترید آن نیز ساده‌تر خواهد بود.
- امکان تبدیل ارز استخراج‌شده به ارز سنتی (فیات): هزینه زندگی و راه‌اندازی و نگهداری از تجهیزات ماینینگ با ارز فیات پرداخت می‌شود؛ پس ارزی را انتخاب کنید که نقدینگی و خریدار لازم برای تبدیل به ارز فیات را داشته باشد.
برخی از بهترین و معروف‌ترین ارزهای دیجیتال برای ماین یا استخراج را در ادامه مشاهده می‌کنید:
بیت کوین (BTC)
قدیمی‌ترین ارز دیجیتال رمز‌نگاری‌شده است و ماینینگ آن همچنان یکی از پرسودترین ارزها به شمار می‌رود. استخراج بیت کوین تنها با استفاده از دستگاه‌های ASIC ممکن است.
اتریوم (BCH)
بزرگترین ارزش بازار پس از بیت کوین را دارد و در حال حاضر پرسودترین ارز برای استخراج با کارت گرافیک محسوب می‌شود. البته مهاجرت این ارز به الگوریتم اثبات سهام، استخراج آن را غیرممکن خواهد کرد و به همین دلیل بسیاری راه‌اندازی عملیات ماینینگ اتریوم را چندان منطقی نمی‌دانند.
ریون کوین (RVN)
بسیاری از ماینرهای کارت گرافیک، معتقدند که ریون کوین مقصد بعدی ماینرها پس از مهاجرت اتریوم به الگوریتم اثبات سهام خواهد بود.
مونرو (XMR)
یکی از ارزهای دیجیتال نسبتاً قدیمی است و امکان استخراج آن با پردازنده (CPU) و کارت گرافیک (GPU) وجود دارد.
لایت کوین (LTC)
یکی از فورک‌های سخت بیت کوین است که استخراج آن با استفاده از دستگاه ASIC و کارت گرافیک ممکن است. هر چند سوددهی آن از طریق کارت گرافیک بسیار پایین است.
آیا استخراج ارز دیجیتال در ایران قانونی است؟
راه‌اندازی مزرعه ماینینگ در ایران نیازمند کسب مجوزهای لازم از وزارت صمت و سایر ارگان‌های ذی‌ربط مانند اداره برق محلی و شورای شهر و… است. اما با کسب این مجوزها، موانع قانونی دیگری برای ماینیگ در ایران وجود ندارد؛ البته گاهی در فصل تابستان به دلیل مصرف بالای برق در کشور، فعالیت ماینینگ برای مدت محدود و مشخصی ممنوع اعلام می‌شود.
همچنین، بسیاری از کسانی که در مقیاس کوچک اقدام به استخراج ارز دیجیتال می‌کنند اقدامی برای دریافت مجوزهای لازم نکرده‌اند که کاری غیرقانونی است و در صورت کشف، برخورد قانونی را در پی دارد.
تجهیزات مورد نیاز برای ماینینگ یا استخراج
استخراج ارز دیجیتال یا ماینینگ، نیازمند انجام محاسبات پیچیده ریاضی با سرعت بالاست و این کار توسط پردازنده مرکزی (CPU)، کارت گرافیک (GPU) یا دستگاه‌های ASIC انجام می‌شود و بسته به نوع ارز و سختی شبکه، یکی از این سه روش به‌کار می‌رود.
سخن آخر
با افزایش محبوبیت دنیای ارزهای دیجیتال، ماینینگ ارز دیجیتال نیز توانسته خود را به‌عنوان یکی از روش‌های کسب درآمد معرفی کرده و نه‌تنها افراد، بلکه شرکت‌های بزرگ بین‌المللی وارد این صنعت شده و در آن فعالیت می‌کنند. با پیشرفت روزافزون ارزهای دیجیتال، خصوصاً بیت کوین، نقش ماینرها به‌عنوان تأمین‌کنندگان امنیت شبکه و کسانی که امکان انجام تراکنش‌ها را ممکن می‌کنند، روزبه‌روز پررنگ‌تر می‌شود.
البته مصرف بالای انرژی ماینینگ سبب نگرانی فعالان محیط زیست شده و راه‌اندازی و رشد الگوریتم‌های اجماع متنوع مانند الگوریتم اثبات سهام (PoS) را به دنبال داشته است.
